Chiều 23/9, Hội đồng quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực họp phiên toàn thể dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Phó Chủ tịch Hội đồng. Tại hội nghị, Phó Thủ tướng khẳng định: "Cấm mọi hình thức “khuyến khích” đưa sách tham khảo vào trường học”.
Phó Thủ tướng đặt ra câu hỏi về nội dung chương trình sách giáo khoa có đảm bảo để dạy học hay không; có cần bổ sung thêm sách tham khảo hay không; sách tham khảo có bị lợi dụng vì mục đích lạm dụng, vì lợi ích nhóm hay không…
Đa số các đại biểu đều cho rằng, cần tác bạch, phân loại giữa sách giáo khoa và sách tham khảo. Trong đó, sách giáo khoa là bắt buộc và sách tham khảo là tự nguyện. Giáo viên thì cần sách tham khảo để làm giàu thêm giáo án của mình, nhưng học sinh thì không cần thiết. Đối với cấp tiểu học thì không cần thiết phải có sách tham khảo.
TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội nêu ý kiến: “Dứt khoát bỏ sách tham khảo cấp 1 vì lằng nhằng, không cần thiết. Còn những cấp sau, chúng ta dùng hệ thống mạng thông tin đưa lên để học sinh học, tham khảo. Còn sách tham khảo là sách phổ biến ngoài xã hội có ở tất cả các hiệu sách và đấy là việc của giáo viên, việc của học sinh tự tìm hiểu tự trang bị cho mình”.
Các đại biểu cho rằng, có lợi ích nhóm trong việc phát hành sách bổ trợ, sách tham khảo, chính việc không phân định rõ ràng giữa 2 loại sách đã gây bức xúc dư luận.
Ông Nguyễn Đắc Hưng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục và Đào tạo, Dạy nghề, Ban Tuyên giáo Trung ương cho biết: “Tài liệu tham khảo về hình thức thì rất hay, nghe có vẻ là học sinh phải học rộng ra nhưng thực chất là bị biến tướng, cho đến hiện nay là bị biến tướng và bị lợi ích nhóm ở đây. Vấn đề đặt ra là tôi xin đề nghị là cần có sự kiên quyết, mặc dù có đau, nhưng cứ như thế thì mới có thể sắp xếp được trật tự. Từ có trật tự rồi thì chúng ta sẽ yêu cầu những tiêu chí tiêu chuẩn bắt buộc, những sách nào được phép gọi là sách tham khảo. Như thế thì tôi thấy là Bộ không thể đứng ngoài chuyện này mà không thẩm định được”.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết: “Bộ kiên quyết chỉ đạo các Sở và các nhà trường không được ép học sinh, phụ huynh mua sách tham khảo thậm chí cả sách bổ trợ và trong quy định chúng tôi cũng khẳng định rồi. Còn khi để xảy ra thì đơn vị, địa phương phải có trách nhiệm giải trình và xử lý việc này bởi quy định rồi, phân cấp”.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo phải sửa đổi, bổ sung quy định không chỉ cấm sách tham khảo trong trường học mà cấm mọi hình thức “khuyến khích” đưa sách tham khảo vào trường học. Đồng thời đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo cần rút kinh nghiệm về việc thiếu sách cục bộ và những vấn đề chưa tốt đối với sách tham khảo và sách bổ trợ, cần nghiên cứu việc đưa sách tới tay học sinh
“Chúng ta phải phân biệt rõ sách giáo khoa là đưa vào nhà trường, đưa đến học sinh, còn sách tham khảo thì không được đưa vào nhà trường. Những vấn đề về phân phối sách, sách tham khảo là đụng chạm đến lợi ích cục bộ của một số nhà xuất bản, công ty phát hành sách, đụng chạm đến lợi ích nhóm của một số cán bộ giáo dục và một số thầy giáo có chức có quyền trong trường. Không được lợi dụng cái này để làm kinh tế không chính đáng, đặc biệt quan trọng hơn, nếu sách tham khảo quản không chặt, lập lờ thì đi ngược lại mục đích giảm tải, phá vỡ mục đích tốt đẹp của đổi mới giáo dục”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.