Khi tim mạch gặp vấn đề, cơ thể sẽ có rất nhiều thay đổi từ bên trong ra đến bên ngoài, từ thể chất ảnh hưởng tới cả tinh thần. Trong đó, có 3 thời điểm được các chuyên gia cho là bộc lộ sức khỏe tim mạch rõ nhất: khi tập thể dục cường độ cao, buổi đêm khi đi ngủ và buổi sáng khi vừa thức dậy.
Ngoài ra, buổi sáng khi vừa thức dậy là “thời điểm vàng” để tự kiểm tra tim mạch và cũng là thời điểm rất dễ xảy ra tai biến tim mạch. Có 3 nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng này.
Một là do sau một đêm dài chúng ta chưa bổ sung nước hoặc chưa hoạt động khiến máu trở nên đặc hơn, tuần hoàn máu kém. Thứ hai là hệ miễn dịch còn yếu, cơ thể thiếu chất dinh dưỡng và chưa thích nghi với sự thay đổi môi trường/nhiệt độ. Cuối cùng, khi bạn thức dậy vào buổi sáng, dây thần kinh giao cảm bị kích thích đột ngột, huyết áp tăng cao, nhịp tim tăng cao, các mạch máu cung cấp máu cho tim dễ bị co thắt.
Lúc này, những người khỏe mạnh sẽ nhanh chóng điều chỉnh được, nhưng người gặp vấn đề về tim mạch, nhất là mạch máu ở tim bị tắc nghẽn sẽ xảy ra 5 bất thường:
1. Đau thắt ngực
Cảm giác từ khó chịu đến cơn đau rõ ràng ở ngực là triệu chứng phổ biến của bệnh về tim, tắc nghẽn mạch máu. Điều này sẽ rõ ràng hơn khi vừa thức dậy buổi sáng, tuần hoàn máu kém hoặc sau khi vận động mạnh, hơi thở gấp và tim đập quá nhanh.
 |
| Đau tức ngực là triệu chứng điển hình nhất khi mạch máu trong tim tắc nghẽn (Ảnh minh họa) |
Đau thắt ngực là cơn đau ngực do không đủ máu và oxy cung cấp cho cơ tim do bệnh động mạch vành (hẹp động mạch tim). Các động mạch vành bị thu hẹp không cho phép lưu lượng máu bổ sung để cung cấp thêm lượng oxy cần thiết cho tim. Điều này dẫn đến đau ngực.
Các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn vào buổi sáng là do nhịp sinh học làm tăng các hormone gây căng thẳng khiến tim bơm máu mạnh hơn và làm trầm trọng thêm cơn đau thắt ngực. Điển hình nhất là triệu chứng đau thắt vùng trước tim hoặc đau ngực sau xương ức. Một số bệnh nhân còn cảm thấy đau ngực ở sườn trái, vai trái, chi trên trái, đau nửa đầu bên trái.
2. Chóng mặt, khó thở
Nhiều người khi thức dậy vào buổi sáng có cảm giác như cổ họng bị chèn ép, khó thở. Khi khó thở xảy ra, nhiều người cho rằng phổi của họ có vấn đề, thực tế không phải vậy, bệnh tim cũng thường gây khó thở. Nguyên nhân chính là do tim là trung tâm cung cấp máu, nếu tim có vấn đề thì mọi cơ quan trong cơ thể đều có thể bị thiếu máu, kể cả chính tim.
Tương tự, mạch máu trong tim bị tắc nghẽn thì quá trình bơm máu đi khắp cơ thể, nhất là lên não bộ sẽ bị trục trặc. Điều này có thể gây ra tình trạng chóng mặt, thậm chí là đau đầu. Cảm giác rõ ràng nhất vào buổi sáng ngay sau khi thức dậy vì không chỉ máu nhớt hơn mà đổi từ tư thế nằm sang ngồi, đứng cũng khiến tuần hoàn máu bị ảnh hưởng.
3. Tim đập nhanh, cảm giác bị đè nén
Mặc dù đau ngực là biểu hiện phổ biến và điển hình nhất của nhồi máu cơ tim cấp tính, nhưng không phải bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp tính nào cũng bị đau ngực. Tương tự, khi nhiều mạch máu trong tim tắc nghẽn, nhiều người không bị đau tức ngực rõ ràng mà chỉ thấy khó thở, khó chịu ở vùng trước ngực.
Nó được nhiều bệnh nhân lâm sàng mô tả cảm giác như có một hòn đá đè lên tim khiến họ không thể thở được, trường hợp nặng họ cảm thấy như sắp chết. Hoặc cảm giác này có thể bị thay thế bằng tim đập nhanh bất thường. Đôi khi là tim vừa đập nhanh, vừa cảm thấy bị đè nén rất nặng nề dù bạn chỉ vừa tỉnh dậy sau giấc ngủ và không hề hoạt động gắng sức.
Có bệnh nhân cho biết đó là cảm giác hồi hộp khó hiểu, có người lại mô tả tim như muốn nhảy ra ngoài vì đập mạnh và rất nhanh. Tuy nhiên, một số ít trường hợp còn rơi vào tình trạng tim đột nhiên đập nhanh sau đó chậm lại, xen kẽ không theo quy luật nào trong một khoảng thời gian ngắn, nhất là nếu dậy sớm khi nhiệt độ thấp.
4. Mệt mỏi, buồn nôn
Cảm giác mệt mỏi vào buổi sáng khi vừa thức dậy có thể là do bạn chưa ngủ đủ giấc. Tuy nhiên, nếu loại bỏ nguyên nhân này mà vẫn thường xuyên thấy cơ thể rã rời, mệt mỏi khó hiểu, khó để thức dậy vào mỗi sáng thì bạn nên cảnh giác với bệnh tim mạch, bao gồm cả nhồi máu cơ tim.
 |
| Sáng nào ngủ dậy cũng mệt mỏi, khó ra khỏi giường thì nên đi thăm khám sớm (Ảnh minh họa) |
Triệu chứng mệt mỏi thường xuất hiện sớm cùng những cơn đau thắt ngực thoáng qua. Nguyên nhân do máu nuôi tim suy giảm, cơ tim hoạt động kém, khả năng nuôi máu cũng bị ảnh hưởng.
Tương tự, những người bị tắc nghẽn mạch máu ở tim rất có thể gặp triệu chứng buồn nôn hoặc nôn mửa vào buổi sáng sau khi thức dậy. Đây là do tác động của cơ tim yếu và suy giảm tuần hoàn máu rõ ràng vào thời điểm này.
5. Tê bì tay chân, mất thị lực thoáng qua
Tắc nghẽn mạch máu nói chung đều có thể gây ra tình trạng tê bì tay chân, suy giảm thị lực bất thường vào buổi sáng khi thức dậy buổi sáng.
Theo các chuyên gia, sau khi ngủ dậy bị tê tay, tê chân có thể do mắc phải tim mạch, nhất là tắc nghẽn các mạch máu ở trong tim. Bởi vì khi tim hoạt động kém sẽ dẫn đến máu không lưu thông tốt và gây tê bì tay chân. Nhất là tay trái, chân trái bởi vì các chi này nằm cùng bên với vị trí của trái tim.
Tắc nghẽn mạch máu ở tim cũng có thể gây ra suy giảm thị lực, mất thị lực thoáng qua vào buổi sáng vừa thức dậy. Nhiều người cho rằng đây là triệu chứng nhồi máu não, nhưng nó cũng có thể là dấu hiệu báo trước của cơn nhồi máu cơ tim. Bởi vì mạch máu tim bị tắc nghẽn, chức năng bơm máu lên não bị ảnh hưởng, dây thần kinh thị giác cũng không thể hoạt động bình thường.
 |
| Suy giảm hoặc mất thị lực thoáng qua mỗi sáng thức dậy cũng có thể là dấu hiệu nhồi máu cơ tim (Ảnh minh họa) |
Mặc dù các bất thường kể trên có thể do vấn đề sức khỏe khác ngoài tim mạch, nhưng bạn vẫn cần phải đi thăm khám ngay khi phát hiện. Nếu bỏ lỡ cơ hội điều trị, rất có thể bạn sẽ hối hận không kịp vì nhồi máu cơ tim có tỷ lệ tử vong rất cao và có thể gặp ở bất cứ lứa tuổi, nghề nghiệp nào.
Nguồn và ảnh: Sohu, Family Doctor, Sunday More
