Phần lớn bệnh nhân gặp các di chứng hậu nhiễm COVID-19 như: mệt mỏi, khó thở, mất ngủ, lo lắng, rụng tóc, đau nhức xương khớp. Trong khi một số ít bệnh nhân kèm theo xơ phổi, liệt hay teo cơ.
Như trường hợp bé N.P.M. (6 tuổi, ngụ TP Thủ Đức), từng là bé rất năng động, hoạt bát, lanh lợi nhưng sau khi khỏi bệnh COVID-19 bé M. hay than mệt, có khi thở dốc lúc vui chơi, chạy nhảy.
Thấy sức khỏe của con yếu hơn so với trước khi nhiễm COVID-19, gia đình bé M. đưa cháu đến bệnh viện và được chẩn đoán mắc bệnh về hô hấp. Sau đó, bé được khám tiếp tại Trung tâm phục hồi chức năng vật lý trị liệu, tâm lý trị liệu sau nhiễm COVID-19, các bác sĩ xác định bé có triệu chứng hậu COVID-19 và lên phác đồ điều trị cụ thể.
Nhiều bệnh nhận nhập viện điều trị trong tình trạng thường xuyên bị khó thở, chân tay bủn rủn, đi đứng không vững, rụng tóc, phát ban, mất ngủ, xơ phổi, rối loạn tâm thần, sợ lanh...
Còn bà Nguyễn Thị Hằng (52 tuổi, quận Tân Phú) cho biết, sau nhiễm COVID-19 lông tóc bà bị rụng rất nhiều, mất ngủ thường xuyên khiến người mệt mỏi và khó thở lúc về đêm. Những triệu chứng này khiến tâm lý bà luôn trong trạng thái hồi hộp và lo lắng.
Theo chị Hằng, sau khi khám bác sĩ thì được biết do quá trình nhiễm COVID-19 bị stress, sốt cao, uống thuốc (chống đông, kháng virus), thiếu hụt chất dinh dưỡng nên dẫn đến tình trạng trên. Để khắc phục, bệnh nhân được điều trị bằng thuốc, tăng cường dinh dưỡng, nghỉ ngơi, tập luyện đều đặn, hạn chế tác động mạnh lên tóc... Nếu được điều trị đúng, tóc sẽ mọc lại sau 5 - 6 tháng.
Theo ThS Trần Tuấn Thành, khoa vật lý trị liệu - phục hồi chức năng Bệnh viện Lê Văn Thịnh, những ngày qua số bệnh nhân khỏi COVID-19 cần tập vật lý trị liệu tại trung tâm tăng rõ rệt.
Cụ thể, vào những ngày cuối tháng 9 chỉ tiếp nhận khoảng 20 - 30 bệnh nhân thì từ cuối tháng 12 đã tăng lên gấp đôi với 40 - 60 bệnh nhân/ngày.
Tương tự, tại khoa hồi sức và phục hồi chức năng sau COVID-19 Bệnh viện Thống Nhất (TP.HCM), có khoảng 40 giường và luôn trong tình trạng bệnh nhân hậu COVID-19 (chủ yếu người trên 65 tuổi) nằm kín giường bệnh.
Lý giải vì sao bệnh nhân hậu COVID-19 tăng, ThS Thành cho rằng khi tình hình dịch COVID-19 tại TP.HCM được kiểm soát tương đối, người dân được đi lại bình thường thì bệnh nhân gặp các triệu chứng hậu COVID-19 sẽ tìm đến các trung tâm, khoa điều trị hậu COVID-19 nhiều hơn.
Về phác đồ và thời gian điều trị, tập luyện, ThS Thành cho hay mỗi bệnh nhân sẽ có một phác đồ điều trị khác nhau. Ở những bệnh nhân đáp ứng tập luyện tốt mất khoảng 30 phút/ngày và phục hồi trong vòng 3 - 4 tuần. Còn bệnh nhân đáp ứng tập luyện thấp như trẻ em, người cao tuổi... thì cần nhiều thời gian hướng dẫn, theo dõi hơn.
Lý giải về di chứng hậu COVID-19 ngày càng tăng, theo các chuyên gia, với quy định rút ngắn thời gian cách ly, điều trị người F0 xuống còn 7 ngày khi thỏa các điều kiện của Bộ Y tế (không có triệu chứng, tiêm đủ 2 mũi vaccine và kết quả xét nghiệm âm tính ngày thứ 7 - PV), cộng với tỉ lệ ca tử vong giảm, ca xuất viện tăng, ca bệnh nặng được cứu sống nhiều thì số người sau khỏi bệnh gặp các di chứng hậu COVID-19 sẽ tăng.
Cũng theo các chuyên gia, điều này nằm trong dự tính, phù hợp với tình hình dịch COVID-19 tại TP.HCM. Để giảm tải áp lực tại khoa hồi sức và phục hồi chức năng sau COVID-19, khoa sẽ tiếp nhận những bệnh nhân có di chứng COVID-19 nặng, cần hồi sức. Với những bệnh nhân gặp những di chứng điển hình thì chuyển về các khoa phòng phù hợp.
Tâm lý lạc quan rất quan trọng trong mùa dịch COVID-19, suy nghĩ những điều tích cực thì việc điều trị tốt hơn. Ngược lại, nếu suy nghĩ tiêu cực như một vòng luẩn quẩn không lối thoát, dẫn đến lo nhiều.
Tình trạng di chứng sau khỏi COVID-19 được các nhà khoa học thế giới gọi là "hội chứng COVID kéo dài", với hơn 200 di chứng. Tùy cơ địa mỗi người gặp vấn đề sức khỏe khác nhau, song đến nay vẫn là "bí ẩn chưa thể giải đáp" với các nhà khoa học.
Sở Y tế TP.HCM đã huy động các chuyên gia lĩnh vực sức khỏe xây dựng kế hoạch điều trị, chăm sóc sức khỏe cho người có các vấn đề sức khỏe hậu COVID.
Thành phố sẽ khôi phục hoạt động điều trị các bệnh thông thường; phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe hậu COVID-19; tăng cường phối hợp Đông - Tây y trong chẩn đoán, điều trị và chăm sóc sức khỏe cho người dân... Riêng về di chứng tâm thần sau COVID, Sở Y tế tổ chức tổng đài chăm sóc sức khỏe tâm thần, đẩy mạnh các hoạt động điều trị sức khỏe tâm thần.
