Ở Việt Nam, hạt dẻ cười được nhiều gia đình dùng làm loại hạt ăn chơi ngày Tết, cùng với hạt dưa. Hạt dẻ cười có nguồn gốc từ vùng Ba Tư, được nhà vua Ba Tư cổ đại xem là “Tiên quả”, nay phân bố rộng rãi ở các nước vùng Nam Á, Hoa Kỳ và Việt Nam.
 |
Hạt dẻ cười còn có tên khác là quả hồ trăn , khai tâm quả, A nguyệt hỗn tử, vô danh tử... Danh pháp khoa học Pistacia vera, là một loài thực vật thuộc họ Đào lộn hột (Anacardiaceae). Loài này được Carl von Linné miêu tả khoa học đầu tiên năm 1753, theo Sức khỏe & Đời sống.
Hạt dẻ cười có tính ấm, vị ngọt, đi vào kinh can và vị. Có công hiệu: lý khí khoan trung, hòa vị chỉ thống, ích thận cường thể, trì hoãn lão suy… Là thức ăn vặt phù hợp cho mỗi người, mỗi lần được kiến nghị hấp thu khoảng 50g. Hạt dẻ cười dùng làm thực phẩm bổ dưỡng đã có hàng ngàn năm lịch sử tại đất nước Trung Hoa.
Do quả chứa nhiều chất béo, nên có tác dụng nhuận tràng thông tiện, giúp cơ thể bài độc. Nó còn là thực dược để bồi bổ, ôn thận ấm tỳ, bổ hư, điều trung thuận khí, hỗ trợ điều trị các chứng thần kinh suy nhược, phù thũng, thiếu máu, suy dinh dưỡng, lỵ mạn tính…
“Một phần quả hạt dẻ cười 25g chứa 2,6g chất xơ, nhiều hơn các loại hạt khác”, chuyên gia dinh dưỡng Naini Setalvad nói. Ngoài ra, 25g hạt dẻ cười cung cấp hơn 260mg kali và nhiều khoáng chất khác giúp duy trì huyết áp.
Một số nghiên cứu gần đây cho thấy, nữ giới dùng quả hạch - là loại thức ăn chứa nhiều acid béo không bão hòa để giảm béo phì một cách thích hợp, hiệu quả tạo được dáng vóc “mi nhon” luôn cao hơn so với những chị em mà không tận dụng phương pháp này. Loại quả hạch như hạt dẻ cười có chứa vitamin E, có tác dụng chống lão hóa, tăng cường thể chất, điều trị chứng thận âm hư.
 |
Ngoài ra, hạt dẻ cười còn có những công dụng sau đây:
Giúp giảm cân
Những ai thường ăn vặt hạt dẻ cười có thể chống được béo phì, thừa cân và giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đái tháo đường và các hội chứng trao đổi chất. Các nhà khoa học thuộc ĐH Lousiana State (Mỹ) rút ra kết luận này sau khi khảo sát ở hơn 13.000 người. Những người ăn hạt dẻ cười có hàm lượng HDL-C, folate, protein C-reactive và homocystein thấp, qua đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Cuộc khảo sát được đăng trên chuyên san Journal of the American College of Nutrition cho thấy, những ai thích ăn hạt dẻ cười cũng có vòng eo, bụng nhỏ, chỉ số khối cơ thể thấp hơn so với nhóm không ăn hạt dẻ cười. “Chúng tôi thấy rằng những ai ăn hạt dẻ cười giảm được 22% nguy cơ thừa cân hoặc béo phì”, Trưởng nhóm nghiên cứu Carol ONeil cho biết.
Kích thích tiêu hóa
Ăn hạt dẻ cười có thể giúp các vi khuẩn tốt trong ruột tăng trưởng và cải thiện sức khỏe tiêu hóa. Đây là kết luận của các nhà khoa học thuộc ĐH Florida (Mỹ), theo hãng tin New Kerala.
Các chuyên gia cho biết trong hạt dẻ cười chứa nhiều prebiotic có tác dụng kích thích sự tăng trưởng của các vi khuẩn tốt, từ đó giúp sản sinh các enzyme tiêu hóa. Trong cuộc thí nghiệm, các tình nguyện viên sau khi được cho dùng gần 100g hạt dẻ cười mỗi ngày trong suốt 19 ngày, vi khuẩn tốt trong ruột tăng đáng kể. Ăn hạt dẻ cười còn giúp bổ sung vitamin B6, chất đồng, mangan, phosphor cần thiết cho cơ thể.
 |
Giúp ngừa bệnh tim
Các nhà khoa học thuộc ĐH Pennsylvania (Mỹ) đã rút ra kết luận: Thường xuyên ăn hạt dẻ cười có thể giúp ngừa bệnh tim. Sau khi nghiên cứu trên 3 nhóm người: nhóm dùng hạt dẻ cười với khoảng 50g/ngày, nhóm dùng gấp đôi lượng này và nhóm không ăn quả này.
Theo báo Daily Mail, kết quả sau một tháng cho thấy lượng cholesterol giảm đáng kể ở nhóm ăn hạt dẻ cười. Nhóm dùng nhiều hạt dẻ cười nhất cũng là nhóm có lượng cholesterol trong cơ thể giảm nhiều nhất. Theo các chuyên gia, hạt dẻ cười giàu chất chống oxy hóa lutein đã giúp ngăn cholesterol gây tắc nghẽn động mạch, từ đó giúp ngừa bệnh tim.
Giảm nguy cơ ung thư
Các nhà khoa học thuộc ĐH Texas (Mỹ) cho biết, hạt dẻ cười có thể giúp giảm mắc một số bệnh ung thư. Đó là nhờ trong hạt dẻ cười có chứa gamma-tocophenol, một dạng vitamin E. Các chuyên gia khảo sát ở hai nhóm tình nguyện viên, một nhóm có chế độ ăn bình thường và nhóm còn lại bổ sung gần 60g hạt dẻ cười.
“Sau một tháng, những người ăn hạt dẻ cười có hàm lượng gamma-tocophenol trong máu cao hơn so với nhóm không bổ sung hạt dẻ cười”, hãng tin UPI dẫn lời trưởng nhóm nghiên cứu Phil Lempert cho biết.
Thực phẩm giàu gamma-tocophenol có tác dụng như chất chống oxy hóa, giúp ngừa tổn hại từ các phân tử gốc tự do, bảo vệ da khỏi các tia cực tím và bảo vệ tế bào nên từ đó, ngừa được một số bệnh ung thư.
 |
Ngừa ung thư phổi
Ăn hạt dẻ cười hàng ngày có thể giúp giảm nguy cơ ung thư phổi, theo tờ The Times of India. Các chuyên gia thuộc ĐH Texas (Mỹ) cho biết vitamin E có tác dụng bảo vệ cơ thể trước nhiều loại ung thư, đặc biệt là ung thư phổi và hạt dẻ cười chứa rất nhiều gamma-tocophenol, một dạng của vitamin E.
Các nhà khoa học đã tiến hành một nghiên cứu trong đó 36 người khỏe mạnh được chia làm 2 nhóm: một nhóm ăn uống bình thường và một nhóm được bổ sung 68g hạt dẻ cười trong các bữa ăn hàng ngày. Sau 6 tuần, lượng gamma-tocophenol trong nhóm thứ hai đã tăng đáng kể nhưng họ hầu như không tăng cân.
Theo các chuyên gia, gamma-tocophenol trong hạt cười còn có tác dụng ngừa ung thư tuyến tiền liệt và loại hạt này cũng tốt cho tim mạch vì nó giúp giảm cholesterol và chứa nhiều chất chống oxy hóa.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng, hạt cười chứa nhiều năng lượng và chất béo, người béo phì, cao mỡ máu và bệnh tim nên dùng ít thôi. Hạt có màu xanh thì tươi hơn màu vàng, hạt để quá lâu thì không nên dùng.
