Gần đây, đơn vị chăm sóc vết thương, khoa Phẫu thuật Nhiễm khuẩn, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức cho biết đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh than, hay còn gọi là bệnh hậu bối.
Đặc điểm của bệnh này là bệnh nhân có bệnh nền (tiểu đường) bị viêm tấy đỏ, đau vùng gáy, lưng. Sau vài ngày vết thường sẽ vỡ mủ thành nhiều nốt nhỏ nhìn như tổ ong hoặc đài sen gây đau nhức. Nếu tự ý đắp lá có thể gây ra tổn thương, biến chứng nhiễm khuẩn, nguy hiểm đến tính mạng.
Bệnh nhân đang điều trị là nam quốc tịch Sri-Lanka là nhân viên tàu viễn dương, mắc bệnh tiểu đường mạn tính. Trong thời gian làm việc ở biển, bệnh nhân xuất hiện các cụm nhọt ở lưng, sau đó lan nhanh thành ổ mủ dọc từ lưng xuống.
Do dịch Covid-19, nên thuyền mất 40 ngày mới vào được Quảng Ninh. Bệnh nhân đã được đưa vào cơ sở y tế hội chuẩn sau đó chuyển đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức điều trị trong tình trạng nhiễm trùng dai dẳng, đường huyết dao động.
 |
| Bệnh nhân quốc tịch Sri Lanka trong quá trình điều trị tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. (Ảnh: PV/Vietnam+) |
Bệnh nhân được tiến hành hội chẩn và tháo mủ, cắt lọc làm sạch ổ nhiễm trùng với kiểm soát đường huyết, vi khuẩn trên ổ mủ là tụ cầu vàng (Staphylococcus Aureus).
Sau 1 tuần điều trị, các vết thương đã tiến triển tốt, các bác sỹ đã có thể chuyển sang thì 2 tạo hình vết thương và khép lại vết mổ.
Bệnh nhân cho biết mình rất may mắn khi đến Việt Nam, nơi các bác sĩ đã tận tụy điều trị, cứu chữa. "Đặc biệt, việc chống dịch COVID-19 của các bạn đã làm rất tốt nên các cơ sở y tế đã có thể tiếp nhận các người bệnh ngoại quốc như tôi đến điều trị", bệnh nhân nói.
Một bệnh nhân khác là nữ, 75 tuổi, cũng có bệnh nền là tiểu đường và còn bị ung thư vú trái đã mổ. Bà bị sưng tấy sau lưng 2 tuần nhưng lại tự điều trị khiến vết thương lan rộng. Bác sỹ khoa Phẫu thuật nhiễm khuẩn (Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức) đã phẫu thuật cho bà vào ngày 19.5, xét nghiệm vi khuẩn Staphylococcus Aureus. Hiện vết thương của bà đã ổn định nhưng do tổn thương rộng nhiều khả năng phải vá da.
 |
| Bệnh nhân nữ được phẫu thuật cắt lọc tổ chức hoại tử. (Ảnh: PV/Vietnam+) |
Bệnh nhân nữ 56 tuổi ở Hòa Bình cũng được tiến hành phẫu thuật với tổn thương vùng gáy gần 2 tuần. Tổn thương là những ổ áp xe nhỏ nhiều vách và ngóc ngách, tổ chức dưới da hoại tử và mủ trắng. Người bệnh đã được cắt lọc, làm sạch và để da hở. Xét nghiệm mủ cũng là Staphylococcus Aureus.
Người trực tiếp phẫu thuật cho các bệnh nhân là PGS Nguyễn Đức Chính. Ông cho biết bệnh hậu bối trước đây được gọi là Anthrax - bệnh than hoặc tiếng anh là Carbuncle. Bệnh bao gồm cụm nhọt, nhiều các nhọt nhỏ do viêm lỗ chân lông tập trung thành đám tạo nên và có quá trình hoại tử phần mềm tổ chức dưới da.
Chữ "than" xuất phát từ chữ Latin“ "Carbunculus” có nghĩa là hòn than nhỏ, là khối đau cứng như đá. Cụm nhọt xuất hiện phía sau cơ thể nên được dùng thêm từ "hậu", còn "bối" là u nhọt. Ở Việt Nam, bệnh còn được gọi là “cụm nhọt tổ ong” hay “nhọt đài sen” do hình ảnh tổn thương khi vỡ mủ lỗ chỗ giống như tổ ong hoặc như đài/gương sen đã lấy hết hạt.
Nguyên nhân gây ra bệnh là do tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus), nếu không được xử lý sẽ lan rộng. Những người dễ mắc bệnh là người có sức đề kháng kém, người cao tuổi, người mắc bệnh đái tháo đường...
Bác sĩ Chính cũng cho biết bệnh xuất hiện ban đầu là đám mảng đỏ có đường kính 5-10-20cm, kèm sưng tấy, đau, nhiều ngòi, tiến triển hoại tử tổ chức dưới da, tổn thương lõm sâu khoảng 0,5-1cm. Không thể tự khỏi bệnh bằng cách thay băng thông thuộc mà cần can thiệp điều trị. vì phải phẫu thuật mở rộng và lấy tổ chức hoại tử bên dưới.
Khi xuất hiện những triệu chứng đầu tiên của bệnh, đặc biệt là những người có bệnh nền cần đi khám ngay.
