Tại Việt Nam, sau ba năm thí điểm giờ giới nghiêm, các cơ sở đăng ký kinh doanh đến 2 giờ sáng tại Hà Nội ngày càng giảm.
Mới đây, tại họp báo Chính phủ thường kỳ, Phó chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Thế Hùng nói, trước năm 2010, việc kinh doanh ban đêm đã phát sinh nhiều vấn đề làm mất an ninh trật tự, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân. Một số thực khách sau ăn uống đã gây rối, tổ chức đua xe.
Công an phải vất vả để ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật, gây mất trật tự nên đề xuất và thành phố đã chấn chỉnh việc kinh doanh sau 0h.
"Sau khi có quy định các nhà hàng ăn uống, hộ kinh doanh không được hoạt động quá 0h, tình hình an ninh trật tự ở thủ đô chuyển biến tốt", ông Hùng nói.
"Kinh tế ban đêm" sôi động và vô cùng đặc thù
Nếu từng có cơ hội đến New York, Mỹ; Buenos Aries, Argentina; Tokyo, Nhật Bản, bạn sẽ biết sống ở thành phố 24 giờ là như thế nào. Ở đó sẽ có những quán cà-phê, nhà hàng, siêu thị, rạp chiếu phim, phương tiện giao thông công cộng... hoạt động 24 giờ. Du khách, người dân tự do sử dụng một ngày của họ mà không bị gián đoạn bất cứ phút giây nào.
 |
Một nghiên cứu của trường Đại học Cao Đẳng London, Anh Quốc, cho biết có khoảng 80% các nước trên thế giới đang suy nghĩ chiến lược, kế hoạch phát triển nền kinh tế ban đêm nhưng số lượng thành phố thực sự đưa vào áp dụng là cực kỳ hạn chế.
"Bởi để có thể vận hành một nền kinh tế ban đêm, các thành phố và chính quyền sẽ có nhiều thay đổi và mất khoảng thời gian khá dài vì nền kinh tế đêm vô cùng khác biệt với kinh tế ban ngày.
Hơn nữa, khi bàn về sự phát triển kinh tế đêm, phản ứng đầu tiên của các quan chức thành phố luôn là: "Chúng ta phải ngăn chặn điều này ngay từ bây giờ vì tiềm ẩn quá nhiều phức tạp". Điều này chính là nhát dao đầu tiên giết chết ngành công nghiệp ban đêm". Đây là ý kiến người đảm nhiệm vị trí quảng bá cho kinh tế đêm của một tổ chức phi chính phủ tại thành phố Amsterdam, Hà Lan.
Oliver Watts, một giảng viên tại Viện Nghệ thuật Sân khấu Quốc gia ở Sydney, cho biết: "Tôi nghĩ rằng về mặt văn hóa đã xác định rằng đêm... luôn được xem là một thứ gì đó xấu xa hoặc ồn ào. Nhưng đêm chính là thời điểm mang lại sự sáng tạo cho nhân loại.
Thông thường các nghệ sỹ, diễn viên... thường gặp gỡ nhau vào ban đêm. Các bạn trẻ cũng gặp gỡ, giao lưu, hẹn hò... vào thời điểm này. Khách du lịch có sở thích khám phá ẩm thực, văn hoá về đêm.... những nơi mà họ đặt chân đến... Đây chính là một trong những điểm mấu chốt để khơi nguồn cho sự phát triển nền kinh tế ban đêm”.
 |
Đi cùng cuộc sống sôi động với ánh đèn rực rỡ, những lựa chọn giải trí về đêm tuyệt vời như âm nhạc sôi động, phong phú, những bữa tiệc không hồi kết, quán rượu, quán bar, sàn nhảy, những cửa hàng ăn uống... là sự kiểm soát chặt chẽ về luật lệ, nghiêm ngặt trong khâu quản lý để điều chỉnh dòng người và các chất cấm, chất có cồn.
Kinh tế về đêm không có nghĩa đi kèm với nó là tội phạm, mất an ninh trật tự. Bằng chứng là Sydney, Úc, đã giảm tội phạm và bạo lực vào ban đêm từ khi họ tập trung phát triển nền kinh tế đêm năm 2012.
Một cải tiến khác của kinh tế đêm là đem lại lợi ích cho cộng đồng như cách nhiều thành phố đã làm là các toà nhà đa ngành. Ví dụ như một quán bar, một nhà hàng có thể đặt cùng với không gian trưng bày nghệ thuật hay một trường nghệ thuật. Điều thực sự đem lại hiệu quả chính là tận dụng triệt để được không gian và tập trung vài chất lượng của các mô hình tại đây để đem lại nhiều lợi ích cho cư dân sống quanh địa điểm đó.
Theo khảo sát của tạp chí CEOWWORLD từ 74.000 khách du lịch và 8.000 đại lý du lịch tại 86 quốc gia do tạp chí này uỷ quyền, Las Vegas có cuộc sống về đêm tốt nhất trên thế giới, kế đến là Paris, Bruenos Aries, Amsterdam, Ibiza... Châu Á xuất hiện Bangkok ở vị trí thứ 10, Hong Kong thứ 13, Tokyo thứ 15...
Chính những cái tên thưa thớt được bình chọn cho thành phố về đêm này cũng chính là động lực cho nhiều quốc gia châu Á khác để ý đến phát triển nền kinh tế đêm, điển hình là Bắc Kinh. Chính phủ Trung Quốc đang khuyến khích các doanh nghiệp và các thành phố phát triển nền kinh tế đêm.
 |
Một số nhà bán lẻ và bệnh viện đã kéo dài thời gian hoạt động, trong khi các thành phố cũng đang đầu tư cho các show diễn ánh sáng. Hầu như Chính phủ đều có mặt để đầu tư, nhằm mong mọi người chi tiền cho các hoạt động về đêm nhiều hơn. Đây cũng chính là những động thái đang diễn ra khi tốc độ của nền kinh tế thứ hai thế giới đang chậm lại.
Các trung tâm mua sắm thêm sự kiện tương tác
Xu hướng cho các trung tâm là bổ sung thêm một khu vực vui chơi, ăn uống và các không gian mở ở tầng trệt. Nhiều trung tâm cũng thêm các hoạt động như ban nhạc sống, nhà hàng, escape room (Hoạt động như phòng chơi nhập vai thực tế ảo), nhà hát, phòng tập...
Giờ cao điểm cho các hoạt động này là vào buổi tối hoặc tối muộn từ 6 giờ chiều cho đến 12 giờ đêm. Điển hình cho sự thay đổi nhờ có hỗ trợ của chính phủ là vào tháng 5, Hopson One, một trong những trung tâm mua sắm nổi tiếng nhất của thủ đô, đã tuyên bố khai trương chính thức căn tin đêm khuya.
Trung tâm thương mại này đã có sẵn một khu vực thực phẩm và đồ uống ngầm rộng gần 20.000 mét vuông được xây dựng trông giống như những con đường lát đá hẹp của một khu phố cổ. Hopson cho biết sẽ thêm một loạt các hoạt động, bao gồm khiêu vũ đường phố, DJ âm nhạc và các hoạt động tương tác. Khu vực trong nhà hiện đang mở cửa đến tận nửa đêm, trong khi phần còn lại của trung tâm đóng cửa vào thời gian đóng cửa thông thường vào khoảng 10 giờ đêm hoặc sớm hơn.
Sự phát triển nền kinh tế đêm cũng lan sang hoạt động giao đồ ăn trực tuyến. Công ty giao thực phẩm Meituan Dianping tiết lộ rằng trong sáu tháng đầu năm, các đơn đặt hàng được đặt tại Thượng Hải trong khoảng 9 giờ tối và 5 giờ sáng đã tăng 127% so với cùng kỳ một năm trước. Khoảng thời gian hai tiếng đồng hồ, từ 21 giờ đến 23 giờ chiếm gần hai phần ba đơn đặt hàng.
 |
Các nhà bán lẻ không là đơn vị duy nhất kéo dài thời gian hoạt động mà cả các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ cũng vậy. Trong những năm gần đây, một số bệnh viện khác cũng thử nghiệm các phòng khám vào ban đêm, hoặc kéo dài thời gian hoạt động của họ. Bên cạnh đó, các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đêm ở nhiều thành phố cũng phát triển mạnh mẽ.
Du lịch là lĩnh vực đặc biệt được chính quyền Trung Quốc chú trọng. Một số thành phố đang chi hàng triệu nhân dân tệ cho việc làm đẹp đô thị, thực hiện các show ánh sáng hoặc các điểm tham quan liên quan đến ánh sáng khác cho khách du lịch.
Tại Bắc Kinh, Tử Cấm Thành đã tổ chức một buổi trình diễn ánh sáng vào tháng Hai, đó là một phần của buổi khai mạc đêm đầu tiên kể từ khi nó trở thành một bảo tàng gần một thế kỷ trước.
Phát triển kinh tế đêm còn nhiều thách thức
Ở một số thành phố lớn trên thế giới, nền kinh tế đêm là một sự phản ánh quan trọng đối với sức sống của nền kinh tế. Còn với các thành phố châu Á, kể cả Bắc Kinh vẫn còn một chặng đường dài phía trước để có thể có được nền kinh tế về đêm sôi động như New York hay London.
Ở các thành phố sôi động ấy, các buổi trình diễn âm nhạc như ở Broadway và các hoạt động văn hoá là mấu chốt thúc đẩy chính cho nền kinh tế đêm phát triển. Ở Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng, chúng ta không thiếu các hoạt động và mô hình văn hoá đặc sắc. Cái thiếu ở đây chính là cơ hội để phát triển văn hóa, giải trí và nghệ thuật.
 |
Bên cạnh đó, những người bán thức ăn đường phố (đã) luôn là một phần của cuộc sống về đêm sôi động. Đồng thời, thức ăn đường phố tạo ra một môi trường để mọi người hòa nhập vào cuộc sống về đêm theo những cách vô cùng đặc biệt. Và một lần nữa, đây là điều mà Việt Nam chúng ta không hề kém cạnh bất cứ quốc gia nào.
Một thách thức khác để thúc đẩy nền kinh tế vào ban đêm là các doanh nghiệp như trung tâm mua sắm phải đẩy mạnh đầu tư ban đầu mà không màng nhiều đến thời gian thu hồi vốn hay lợi nhuận. Các nhà bán lẻ có thể phải chịu thêm chi phí để kéo dài thời gian hoạt động.
Cuối cùng, giao thông công cộng hạn chế tạo ra thách thức cho sự phát triển của nền kinh tế ban đêm. Giống như nhiều thành phố châu Á, hệ thống giao thông công cộng như xe buýt không hoạt động về đêm, tình trạng taxi, xe ôm... lại khá mông lung về giá cả và cách thức hoạt động....
Nếu mong muốn phát triển một nền kinh tế đêm rất cần sự hỗ trợ và hợp tác đồng nhất từ chính quyền, người kinh doanh và cả người dân. Nếu bị hổng bất cứ khâu nào, nền kinh tế lập tức sập đổ.
Bù lại, nếu chúng ta làm tốt, sự sôi động và thịnh vượng mà các thành phố đã làm được như Berlin, Tokyo, London... chính là phần thưởng mà người dân và chính quyền đạt được.
