Ông Mueller, 80 tuổi, cho biết: “Tôi sẽ bỏ chiếc xe của mình vào tháng 10, tháng 11 này. Vì, tại một thời điểm nào đó, bạn phải hi sinh một vài thứ để có thể tiết kiệm".
Trên toàn cầu, những người lái xe như Mueller đang cân nhắc lại thói quen và tài chính cá nhân của họ trong bối cảnh giá xăng dầu tăng chóng mặt, do bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc chiến của Nga ở Ukraina và sự phục hồi toàn cầu từ đại dịch COVID-19. Giá năng lượng là một thành phần chính của lạm phát đang tăng trên toàn thế giới và làm cho chi phí sinh hoạt đắt đỏ hơn.
Màn hình hiển thị giá nhiên liệu tại một trạm xăng ở Berlin, Đức, Chủ nhật, ngày 19/6/2022.
Một tài xế xe ôm công nghệ ở Việt Nam tắt ứng dụng gọi xe của mình chứ không muốn đốt nhiên liệu quý giá trong những giờ cao điểm. Một gia đình Pháp lại tham vọng cho một kỳ nghỉ tháng 8. Một nhà thiết kế đồ họa ở California tính giá xăng vào hóa đơn cho một đêm đi chơi. Một người mẹ ở Rome, đang tính toán chi phí đưa con trai mình đi cắm trại, nhưng thay vào chi phí đi chơi đó sẽ là một đêm phải ăn pizza.
Các quyết định trong nền kinh tế thế giới cũng đa dạng như chính người tiêu dùng và các quốc gia: Đi bộ nhiều hơn. Sử dụng chiếc xe đạp lâu năm đã bám bụi. Đi tàu điện ngầm, xe lửa hoặc xe buýt. Đạp nhẹ chân ga để tiết kiệm nhiên liệu. Xem lại chuyến đi đường đó - có đáng không? Hoặc thậm chí có thể bán luôn ô tô.
Chưa kể những người không được tiếp cận với phương tiện giao thông công cộng đầy đủ hoặc không thể bỏ ô tô của họ, giải pháp là nghiến răng và trả tiền trong khi cắt giảm chi phí ở những khoản khác.
Anh Nguyễn Trọng Tuyến, một tài xế xe ôm làm việc cho dịch vụ đặt xe trực tuyến Grab tại Hà Nội, Việt Nam, cho biết anh chỉ tắt ứng dụng trong giờ cao điểm. “Nếu tôi bị kẹt xe, phí đi xe sẽ không bao gồm tiền xăng cho chuyến đi”, anh nói.
Nhiều tài xế đã tạm dừng dịch vụ như Tuyến khiến khách đặt xe gặp khó khăn.
Ở Manila, Ronald Sibeyee từng đốt 900 peso (16,83 USD) dầu diesel mỗi ngày để chạy xe jeepney của mình, một phương tiện được trang trí sặc sỡ phổ biến cho giao thông công cộng ở Philippines, được phát triển từ những chiếc xe jeep của quân đội Mỹ bị bỏ lại sau Thế chiến II. Bây giờ, nó lên tới 2.200 peso (41,40 USD).
Thu nhập của một người dân ở Manila bị giảm tới 40% vì giá xăng tăng.
“Lẽ ra đó đã là thu nhập của chúng tôi. Bây giờ không có gì, hoặc bất cứ điều gì còn lại”, ông nói. Thu nhập của ông ấy đã giảm khoảng 40% do giá nhiên liệu tăng cao.
Giá xăng và dầu diesel là một vấn đề phức tạp của chi phí dầu thô, thuế, sức mua và sự giàu có của từng quốc gia, trợ cấp của chính phủ nơi họ tồn tại và mức cắt giảm của những người trung gian như nhà máy lọc dầu. Dầu được định giá bằng USD, vì vậy nếu một quốc gia là nhà nhập khẩu năng lượng, thì tỷ giá hối đoái đóng một vai trò nhất định - đồng euro yếu hơn gần đây đã giúp đẩy giá xăng dầu ở châu Âu lên cao.
Và thêm vào đó có các yếu tố địa chính trị, chẳng hạn như cuộc chiến ở Ukraina. Người mua tránh xa các thùng dầu của Nga và kế hoạch cấm vận dầu của phương Tây đã làm chao đảo các thị trường năng lượng vốn đang phải đối mặt với nguồn cung khan hiếm do đại dịch bùng phát nhanh chóng.
Giá dầu toàn cầu - khoảng 110 USD/ thùng - nhưng không có giá chung toàn cầu do thuế và các yếu tố khác. Ở Hồng Kông và Na Uy, bạn có thể trả hơn 10 USD/gallon. Ở Đức, nó có thể vào khoảng 7,50 USD/gallon, và ở Pháp, khoảng 8 USD. Mặc dù thuế nhiên liệu thấp hơn có nghĩa là mức trung bình của Hoa Kỳ cho một gallon xăng có phần rẻ hơn ở mức 5 USD, nhưng đây vẫn là lần đầu tiên mức giá cao như vậy.
Người dân ở các nước nghèo hơn nhanh chóng cảm thấy căng thẳng do giá năng lượng cao hơn, nhưng người châu Âu và người Mỹ cũng đang bị ép giá. Người Mỹ ít tiếp cận với các phương tiện giao thông công cộng hơn và ngay cả mạng lưới giao thông của châu Âu cũng không đến được với tất cả mọi người, đặc biệt là những người ở nông thôn.
Charles Dupont, quản lý một cửa hàng quần áo ở vùng Essonne, phía nam Paris, phải sử dụng ô tô của mình để đi làm. “Tôi thực hành "lái xe sinh thái", nghĩa là lái xe chậm hơn và tránh phanh gấp”, anh nói.
Những người khác đang làm những gì họ có thể để cắt giảm. Letizia Cecinelli, đổ xăng cho chiếc xe của mình tại một trạm xăng ở Rome, cho biết cô đang đạp xe và cố gắng giảm các chuyến đi bằng ô tô “nếu có thể”.
“Nhưng nếu tôi có một đứa con và tôi phải đưa nó đi cắm trại? Tôi phải làm điều đó bằng cách cắt bớt một bữa ăn bánh pizza", cô nói.
Giá máy bơm có thể là động lực chính trị. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thúc đẩy Ả Rập Xê Út bơm thêm dầu để giúp hạ giá khí đốt, quyết định tới vương quốc này vào tháng tới sau khi liên minh OPEC + do Ả Rập Xê út dẫn đầu quyết định tăng sản lượng. Mỹ và các quốc gia khác cũng đã tiết lộ dầu từ nguồn dự trữ chiến lược của họ, điều này giúp ích nhưng không mang tính quyết định.
Một số quốc gia có giới hạn giá nhiên liệu, bao gồm cả Hungary, nơi giảm giá không áp dụng cho biển số nước ngoài. Tại Đức, chính phủ đã cắt giảm thuế 35 cent/lít đối với xăng và 17 cent đối với dầu diesel, nhưng giá đã sớm bắt đầu tăng trở lại.
Đức cũng đã áp dụng giảm giá vé tháng còn 9 EUR cho các phương tiện giao thông công cộng, khiến các nhà ga và xe lửa đông đúc vào dịp nghỉ lễ cuối tuần gần đây. Nhưng chương trình chỉ kéo dài trong ba tháng và ít được sử dụng cho những người ở nông thôn nếu không có ga xe lửa gần đó.
Người dân trên thế giới phải sử dụng những phương tiện công cộng để tiết kiệm chi phí.
"Trên thực tế, mọi người vẫn đang bơm lượng xăng như trước khi xảy ra đại dịch", theo hiệp hội các trạm xăng của Đức.
Người phát ngôn của nhóm Herbert Rabl cho biết: “Mọi người vẫn đang dùng lượng xăng dầu như trước đây - họ đang càu nhàu nhưng họ đang chấp nhận điều đó".
Có sự cứu trợ nào trong tương lai không? Phụ thuộc rất nhiều vào việc cuộc chiến ở Ukraina ảnh hưởng như thế nào đến thị trường dầu mỏ toàn cầu. Các nhà phân tích cho rằng một số dầu của Nga gần như chắc chắn sẽ bị mất khỏi thị trường vì Liên minh châu Âu, khách hàng lớn nhất và thân thiết nhất của Nga, đã tuyên bố sẽ chấm dứt hầu hết các giao dịch mua từ Moscow trong vòng 6 tháng.
Trong khi đó, Ấn Độ và Trung Quốc đang mua nhiều dầu của Nga hơn. Châu Âu sẽ phải lấy nguồn cung từ một nơi khác, chẳng hạn như các nhà xuất khẩu Trung Đông. Nhưng OPEC +, bao gồm cả Nga, đã không đạt được các mục tiêu sản xuất của mình.
Isabelle Bruno, một giáo viên ở ngoại ô Paris, hiện bắt xe buýt đến ga tàu thay vì lái xe mất 10 phút. “Tôi và chồng thực sự lo lắng về những ngày nghỉ lễ vì chúng tôi thường xuyên lái ô tô khi về thăm gia đình ở miền nam nước Pháp”, cô nói. “Bây giờ chúng tôi sẽ xem xét đến vé tàu và chỉ sử dụng ô tô để đi những chặng ngắn”.
Leo Theus, một nhà thiết kế đồ họa từ thành phố Hayward thuộc Vùng Vịnh San Francisco, phải có “chiến lược” trong việc lập ngân sách khi anh ấy đi gặp khách hàng - anh ấy có thể sẽ không đổ đầy bình. Giá xăng ở California cao nhất ở Mỹ, đạt gần 7 USD/gallon ở một số vùng của bang.
Khi nói đến việc đi đến một câu lạc bộ hoặc quán bar sau giờ làm việc, "bây giờ bạn phải suy nghĩ về xăng, bạn phải quyết định, có thực sự đáng để đi ra đó hay không?", Theus nói.
(Nguồn: AP News)
