Khi các công ty công nghệ phương Tây ngừng bán hàng tại Nga sau xung đột Nga-Ukraina diễn ra, các đối thủ Trung Quốc đang nỗ lực lấp đầy khoảng trống này.
Tuy nhiên, điều này có thể không hề dễ dàng trước các khó khăn đang ngày càng gia tăng về vận tải, tài chính và pháp lý.
Các công ty đã ngừng bán hàng tại thị trường Nga bao gồm các nhà sản xuất điện thoại thông minh Apple và Samsung, các nhà sản xuất PC HP, Dell và nhà cung cấp thiết bị viễn thông Ericsson AB.
Việc rút lui của họ diễn ra khi các lệnh trừng phạt mở rộng của Mỹ và các đồng minh đối với Nga khiến các công ty phải xem xét lại các mối quan hệ kinh doanh ở đó.
Tuy nhiên, những gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc vẫn im lặng và chưa có dấu hiệu rời đi. Hành động của họ dĩ nhiên phù hợp với lập trường của Trung Quốc - nước đã lên tiếng phản đối các lệnh trừng phạt của Mỹ.
Vài thập kỷ qua, họ đã xây dựng mối quan hệ bền chặt ở Nga và chiếm hơn 40% thị phần với một số sản phẩm.
Cho dù Nga là thị trường thiết bị công nghệ tương đối nhỏ so với các tiêu chuẩn toàn cầu – họ chỉ chiếm khoảng 2% lượng xuất xưởng smartphone và máy tính toàn cầu – nhưng đây cũng là thị trường điện thoại lớn nhất châu Âu và là một sân chơi công nghệ đầy tính cạnh giữa các thương hiệu phương Tây với các đối thủ đến từ Trung Quốc.
Theo công ty theo dõi thị trường Counterpoint Research, Tập đoàn Xiaomi của Trung Quốc là công ty bán điện thoại số 2 của Nga, nằm giữa Samsung dẫn đầu thị trường Hàn Quốc và vị trí thứ ba là Apple.
Trong khi đó, Lenovo có trụ sở tại Hồng Kông là công ty bán PC lớn thứ hai ở Nga. đứng sau HP, công ty dẫn đầu thị trường vào năm ngoái với 21% thị phần, theo International Data Corp. Huawei, có trụ sở tại Thâm Quyến, là nhà cung cấp thiết bị viễn thông hàng đầu của Nga và cạnh tranh với Ericsson về các hợp đồng 5G.
Mỹ và các đồng minh đã áp đặt một loạt các biện pháp trừng phạt tài chính và kiểm soát xuất khẩu đối với Nga và đồng minh Belarus để đáp trả cuộc xung đột giữa Nga vào Ukraina.
Bao gồm lệnh cấm xuất khẩu sang lĩnh vực quốc phòng của Nga và những hạn chế phức tạp đối với việc xuất khẩu sang Nga các sản phẩm nước ngoài được sản xuất bằng thiết bị, phần mềm hoặc bản thiết kế của Mỹ.
Các chuyên gia nói rằng các quy tắc này có những khắc phục đối với một số thiết bị điện tử tiêu dùng như PC và điện thoại di động, có khả năng mở ra cơ hội cho một số nhà bán Trung Quốc này kiếm được lợi nhuận nếu họ tiếp tục, tuy nhiên, điều này có thể không hề dễ dàng trước các khó khăn đang ngày càng gia tăng về vận tải, tài chính và pháp lý.
Tarun Pathak, một nhà phân tích tại Counterpoint cho biết: “Đó là một sự mở đầu tuyệt vời, nhưng ông cảnh báo rằng các công ty phải đối mặt với nhiều rào cản hơn để tăng doanh số bán hàng ở Nga. "Chúng tôi thấy mọi thứ đang trở nên khó khăn."
Những trở ngại mà các công ty Trung Quốc phải đối mặt bao gồm những khó khăn về hậu cần ở Nga, sự phức tạp với các khoản thanh toán từ các lệnh trừng phạt tài chính và nguy cơ chạy theo các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đang thay đổi và rất phức tạp của Hoa Kỳ và đồng minh.
Việc cấm xuất khẩu các sản phẩm được làm bằng công nghệ Mỹ vào Nga tương tự như những gì Washington đã áp đặt lên Huawei vào năm 2020. Đối với Huawei, lệnh cấm này đã khiến người khổng lồ công nghệ Trung Quốc lao đao khi các công ty trên thế giới – gồm cả nhiều công ty Trung Quốc – dừng bán hàng cho họ. Điều tương tự như vậy có khả năng lặp lại với Nga.
Đó là lý do vì sao nhiều nhà phân tích cho rằng, các công ty Trung Quốc sẽ không muốn chấp nhận rủi ro để mở rộng hoạt động tại thị trường Nga.
Năm ngoái, Bắc Kinh đã thông qua một đạo luật nhằm chống lại các lệnh trừng phạt của nước ngoài đối với người dân và công ty Trung Quốc. Tuy nhiên, các công ty công nghệ phải tuân thủ quy tắc xuất khẩu của phương Tây thì vẫn có nguy cơ bị các nước đó trừng phạt.
Các nhà phân tích tại Gavekal Dragonomics cho biết trong một báo cáo nghiên cứu: “Các công ty Trung Quốc còn nhiều thứ để mất hơn là đạt được khi vi phạm các lệnh trừng phạt. “Đối với hầu hết các công ty Trung Quốc, Nga chỉ là một thị trường quá nhỏ để hoạt động kinh doanh đáng giá với rủi ro bị cắt khỏi các thị trường phát triển hoặc bị trừng phạt.”
Theo Counterpoint Research, các công ty Trung Quốc kiểm soát khoảng 41% thị trường điện thoại thông minh Nga năm ngoái. Đó là Xiaomi, Honor và Realme. Quyết định tạm ngừng bán hàng của Apple có khả năng giúp họ tăng thị phần.
Tuần trước, Lenovo - hãng sản xuất máy tính cá nhân lớn nhất thế giới còn trở thành mục tiêu gây phẫn nộ trên mạng xã hội Trung Quốc sau khi truyền thông Belarus đưa tin hãng ngừng bán hàng cho Nga.
HP, công ty kiểm soát 21% thị trường Nga vào năm ngoái, theo IDC, quyết định ngừng bán hàng tại Nga sẽ dẫn đến thu nhập quý II bị ảnh hưởng. Dell là nhà bán đứng thứ 6 ở Nga với chỉ dưới 5%.
Đối với các nhà bán thiết bị viễn thông lớn của Trung Quốc, có những rủi ro khác nhau. Kevin Wolf, cựu quan chức Bộ Thương mại và là đối tác của công ty luật Akin Gump Strauss Hauer & Feld ở Washington, cho biết sự phát triển dành cho điện thoại thông minh và các nhà sản xuất thiết bị tiêu dùng khác thường không mở rộng sang thiết bị viễn thông.
Điều đó có nghĩa là Huawei có thể không dễ dàng giành được thị phần tại Nga từ đối thủ Ericsson của Thụy Điển. Công ty Trung Quốc đã và đang xây dựng mạng 5G ở đó và có mối quan hệ với thị trường mà họ đã tham gia vào những năm 1990.
(Nguồn: WSJ)
