Sáng ngày 14/4, Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN và Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN+3 về ứng phó dịch bệnh Covid-19 sẽ khai mạc thông qua hình thức trực tuyến, chủ trì hội nghị là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch ASEAN.
Nhận thấy đây là giai đoạn đặc biệt bởi dịch bệnh đang ảnh hưởng nặng nề đến toàn cầu trong đó có khu vực Đông Nam Á, Việt Nam đã chủ động tổ chức hội nghị cấp cao đặc biệt để ứng phó với dịch bệnh và thể hiện mong muốn của Việt Nam trong thúc đẩy hợp tác khu vực và quốc tế để ứng phó các thách thức phi truyền thống.
Dịch bệnh là một thách thức lớn với thế giới, chưa từng có trong tiền lệ vì vậy việc tổ chức hội nghị đặc biệt đề xuất phương án đối phó dịch bệnh là một điều cần thiết. Hơn nữa, hội nghị đặc biệt của ASEAN sẽ tiến tới việc thúc đẩy tinh thần Gắn kết và Chủ động thích ứng, thúc đẩy đoàn kết, thống nhất ASEAN cũng như hợp tác với các đối tác trong kiểm soát, ngăn chặn và giảm các tác động về kinh tế-xã hội của dịch bệnh.
Các nhà lãnh đạo ASEAN cùng các đối tác Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc sẽ họp bàn và đưa ra các biện pháp, sáng kiến thúc đẩy công tác phòng chống dịch, đảm bảo sự phát triển bền vững khu vực dài hạn.
Từ khi có dịch bệnh, Việt Nam đã cùng ASEAN thể hiện khả năng ứng phó kịp thời ngăn chặn đại dịch, đồng thời cho thấy năng lực gắn kết trong sự phối hợp các chính sách, hành động giữa các nước thành viên.
Cụ thể như: ASEAN đã sớm có Tuyên bố Chủ tịch về ứng phó chung của ASEAN đối với Covid-19 (ngày 14/02/2020); kích hoạt các cơ chế ứng phó với tình trạng khẩn cấp trong ASEAN và giữa ASEAN với các nước Đông Bắc Á; kịp thời tổ chức nhiều hoạt động phối hợp chung với các đối tác đối thoại như Trung Quốc, EU, Hoa Kỳ và các tổ chức quốc tế quan trọng như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cùng nhau trao đổi kinh nghiệm, hỗ trợ, ứng phó hữu hiệu với dịch bệnh, bảo đảm sự phối hợp đồng bộ trong phòng chống dịch.
Việt Nam cũng đã tổ chức thành công nhiều hoạt động phòng chống dịch, trong đó mới nhất là cuộc họp lần thứ 25 của Hội đồng Điều phối ASEAN (ACC) ngày 9/4/2020; đưa ra khuyến nghị về Kiểm soát, ngăn ngừa lây lan của dịch bệnh; hỗ trợ người dân các nước ASEAN chịu tác động của dịch bệnh, trong đó có hỗ trợ lãnh sự cho công dân ASEAN sinh sống, làm việc và học tập ở các quốc gia thành viên của nhau và ở các nước thứ ba.
Ngoài ra một số đề xuất cụ thể đã được xem xét như: khả năng lập Quỹ hợp tác chung của ASEAN ứng phó COVID-19; lập mạng lưới các chuyên gia y tế công cộng của ASEAN và với các Đối tác để trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm trong kiểm soát, điều trị các ca bệnh… Tất cả nhằm mục tiêu chung là thúc đẩy tăng cường đoàn kết, tương trợ lẫn nhau, giữ vững đà hợp tác ASEAN và vững vàng vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay.
Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi cho rằng việc Việt Nam chủ trì hai hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN và Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN+3 về Ứng phó dịch bệnh Covid-19 đón vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đoàn kết và thống nhất các bước đi trong việc đối phó với Covid-19 của ASEAN.
Hơn nữa, việc tổ chức các hội nghị Cấp cao đặc biệt về ứng phó dịch bệnh Covid-19 một lần nữa khẳng định chủ trương của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII là Việt Nam chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng.
Đồng thời khẳng định hình ảnh và vị thế của Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, tạo dựng đồng thuận ASEAN góp phần củng cố đoàn kết, thống nhất tăng cường gắn kết, tương trợ lẫn nhau, nâng cao tính hợp tác, chủ động của ASEAN trước các thách thức khu vực và quốc tế, trong đó lớn nhất là dịch bệnh Covid-19.