Sự kiện Nga đẩy mạnh hoạt động quân sự trên lãnh thổ Ukraine vào ngày 24/2 vừa qua, về căn bản, đã làm thay đổi cục diện bức tranh địa chính trị toàn cầu.
Giá thực phẩm đã nhảy vọt lên ngưỡng cao nhất ghi nhận trong vòng nhiều năm trở lại đây. Khu vực châu Âu chứng kiến mức giá thực phẩm, cồn và thuốc lá tăng tới 4,1%, trong khi con số này trong tháng 1 là chỉ là 3,5%.
 |
2 tuần sau khi chiến sự nổ ra, Ukraine đã quyết định cấm xuất khẩu các mặt hàng thực phẩm chiến lược, lấy ưu tiên đảm bảo nguồn cung lương thực cho người dân quốc gia này, trong bối cảnh các xe hàng cứu trợ chưa thể tiếp cận nhiều thành phố đang chìm trong khói lửa tại Ukraine. Nga cũng đã có những động thái tương tự khi đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu lúa mì tới một số quốc gia lân cận cho tới cuối tháng 6 năm nay.
Giá hai kim loại nhôm và niken đã bật tăng lên ngưỡng cao kỷ lục sau khi chiến sự bùng nổ. Có thời điểm giá nhôm đã tiệm cận ngưỡng 4.000 USD/tấn. Sau thời điểm Nga tiến vào Ukraine, giá niken đã có thời điểm tăng gấp 2 lần, chạm ngưỡng gần 50.000 USD/tấn trước khi sụt giảm mạnh trong khoảng 1 tuần trở lại đây.
Giá thép cũng được dự báo sẽ tăng mạnh tại châu Âu khi các lệnh trừng phạt khiến cho nguồn cung thép tại thị trường này trở nên khan hiếm.
Giá dầu toàn cầu lần đầu tiên vượt qua ngưỡng 100 USD/thùng hôm 24/2 sau khi Nga khởi động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Giá dầu trên thực tế đang trên đà tăng từ trước khi cuộc khủng hoảng này nổ ra, khi công suất khai thác không theo kịp nhu cầu bùng nổ của nền kinh tế thế giới, vốn đang phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19.
Dầu Brent được giao dịch xung quanh ngưỡng 120 USD/thùng trong ngày 23/3 vừa qua.
Giá khí đốt cũng chứng kiến đà tăng mạnh mẽ trong suốt thời gian vừa qua, đặc biệt là tại châu Âu. Trong phiên giao dịch ngày 7/3, giá khí đốt tự nhiên đã tăng lên ngưỡng cao nhất mọi thời đại là 345 euro/Mwh, trước khi thị trường có sự điều chỉnh mạnh. Còn chỉ tính riêng trong phiên giao dịch ngày 24/2 - thời điểm giao tranh bắt đầu nổ ra, giá khí đốt đã bật tăng tới 60%, mức cao nhất kể từ năm 2005.
Cuộc khủng hoảng này đã khiến cho các chuyến bay chờ hàng phải tạm dừng hoặc chuyển hướng qua các khu vực khác. Nhiều nhà máy tại Nga và Ukraine đã phải tạm dừng hoạt động khiến cho nguồn cung nhiều loại hàng hóa quan trọng như platinum, nhôm, dầu hướng dương và thép, đối diện với nhiều rủi ro đứt gãy.
Giá năng lượng tăng cao trên quy mô toàn cầu cũng sẽ khiến cho chi phí vận tải bị đẩy lên, gây cản trở cho quá trình luân chuyển hàng hóa.
Tốc độ tăng trưởng GDP của Nga trong năm 2022 được dự báo giảm tới 22%, mức thấp nhất kể từ năm 2006. Sản lượng nền kinh tế sẽ sụt giảm 11,1% trong năm 2022, và 3,7% trong năm 2023 trong bối cảnh đầu tư cố định, tiêu dùng tư nhân và xuất khẩu bị ảnh hưởng nặng nề.
Các chuyên gia của S&P Global Market Intelligence dự báo GDP của Ukraine trong năm 2022 có thể sụt giảm tới 40%, trong khi giá cả hàng hóa tiêu dùng tăng tới 30%. Tốc độ phục hồi của nền kinh tế quốc gia này sẽ phụ thuộc rất lớn vào kết quả cuộc xung đột, sự hỗ trợ của quốc tế và sự quay trở lại của người dân.
Lạm phát tại Mỹ dự báo tăng từ 4,7% trong năm 2021 lên 6,2% trong năm 2022. Sau khi nâng lãi suất thêm 0,25% hồi giữa tháng 3 vừa qua, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã đánh tiếng về các đợt tăng lãi suất khác trong vòng một vài năm tới, với tổng mức tăng rơi vào khoảng từ 2,5% tới 2,75%.
Trong bối cảnh bất ổn hiện tại, các loại hình tài sản an toàn sẽ là kênh thu hút dòng vốn. Mỹ cũng sẽ được hưởng lợi với tư cách là quốc gia sản xuất dầu thô số 1, sản xuất lúa mì số 4 thế giới.
Dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2022 của khu vực này đã được điều chỉnh giảm từ 3,7% xuống còn 2,4%. Thậm chí, các chuyên gia của S&P Global Market Intelligence dự báo GDP của khu vực này sẽ tăng trưởng âm trong quý II/2022 và chỉ có thể quay trở lại vào quý III.
Trong khi tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm 2022 được dự báo sẽ thấp hơn so con số 5,8% của năm 2021, nền kinh tế toàn cầu vẫn có đủ "sức mạnh" để không rơi vào suy thoái.
S&P Global đã hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu 0,3% khi để cập tới hệ quả của cuộc khủng hoảng Nga - Ukraine, và 0,3% tiếp theo khi nhắc tới triển vọng tăng trưởng ảm đạm tại khu vực Tây Âu, vốn bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ đà tăng giá các mặt hàng như dầu mỏ, khí tự nhiên và điện.
