Tuyên bố của Tổng thống Vladimir Putin rằng lực lượng hạt nhân của Moscow đang ở trong tình trạng báo động cao đã gây ra một làn sóng lo lắng ở Trung Âu, khiến mọi người đổ xô đi mua i-ốt mà họ tin rằng có thể bảo vệ họ khỏi phóng xạ.
Từ Ba Lan đến Bulgaria, những người sống ở các quốc gia vệ tinh dưới thời Liên Xô cũ cũng đã làm kẹt các văn phòng hộ chiếu, đổ đầy bình nhiên liệu của họ và chuẩn bị rời đi trong thời gian ngắn.
Nikolay Kostov, chủ tịch Hiệp hội các hiệu thuốc cho biết: “Trong sáu ngày qua, các hiệu thuốc ở Bungari đã bán số lượng i-ốt bằng họ bán trong một năm. "Một số nhà thuốc đã hết hàng. Chúng tôi đã đặt hàng số lượng mới nhưng tôi sợ rằng cũng không đáp ứng đủ nhu cầu".
Miroslava Stenkova, đại diện của các hiệu thuốc Dr. Max ở Cộng hòa Séc, cho biết: “Thật là hơi điên rồ”, nơi một số cửa hàng đã hết i-ốt sau khi nhu cầu tăng vọt".
I-ốt, dưới dạng thuốc viên hoặc xi rô, được coi là một cách bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh như ung thư tuyến giáp trong trường hợp tiếp xúc với phóng xạ. Năm 2011, chính quyền Nhật Bản khuyến cáo người dân xung quanh khu vực nhà máy điện hạt nhân Fukushima bị hư hại nên uống i-ốt.
Các quan chức trong khu vực đã nhận ra nhu cầu nhưng cảnh báo i-ốt là không cần thiết trong tình hình hiện tại và sẽ không giúp ích gì trong trường hợp xảy ra chiến tranh hạt nhân.
Dana Drabova, người đứng đầu văn phòng Nhà nước Séc về An toàn Hạt nhân, đã viết trên Twitter: "Bạn hỏi rất nhiều về các viên i-ốt ... để bảo vệ bức xạ khi vũ khí hạt nhân được sử dụng, chúng về cơ bản là vô dụng".
Tuần trước, các lực lượng Nga đã giành được quyền kiểm soát nhà máy hạt nhân Chernobyl, nơi một vụ tai nạn vào năm 1986 đã làm ô nhiễm một vùng đất khổng lồ của Ukraina và tạo một đám mây phóng xạ khắp châu Âu, những người không an toàn ở một khu vực mà nhiều người nhớ rằng đã được cung cấp iốt sau thảm họa đó.
Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc, IAEA cho biết mức phóng xạ tại Chernobyl đã tăng lên nhưng vẫn ở mức thấp, không gây nguy hiểm cho công chúng bất chấp sự di chuyển của các phương tiện quân sự của Nga tới đó, cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hợp quốc, IAEA cho biết hôm thứ Tư.
Theo gdziepolek.pl, một trang web của Ba Lan giúp bệnh nhân tìm thấy hiệu thuốc gần nhất có loại thuốc họ đang tìm kiếm ở Ba Lan, số lượng hiệu thuốc bán iốt tăng hơn gấp đôi.
Bartlomiej Owczarek, người đồng sáng lập trang web cho biết: “Dữ liệu nội bộ trên trang web của chúng tôi cho thấy sự quan tâm đến i-ốt đã tăng khoảng 50 lần kể từ thứ Năm tuần trước.
Kể từ khi bắt đầu cuộc giao tranh vào thứ Năm tuần trước, hàng trăm ngàn người tị nạn đã vượt qua Liên minh châu Âu, chủ yếu đi qua các biên giới ở Ba Lan, Slovakia và Hungary để chạy trốn chiến tranh.
Chủ nhật tuần trước, Putin đã ra lệnh chỉ huy quân đội của mình đặt các lực lượng răn đe của Nga - bao gồm vũ khí hạt nhân - trong tình trạng báo động cao, trích dẫn những gì ông gọi là tuyên bố gây hấn của các nhà lãnh đạo NATO và các lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây đối với Moscow.
Washington và các đồng minh NATO đã bác bỏ yêu cầu của Ukraina về việc áp đặt vùng cấm bay trên lãnh thổ nước này, cho rằng điều này sẽ dẫn đến đối đầu trực tiếp với Nga có vũ khí hạt nhân.
Trong bối cảnh đó, một số người dân Trung Âu đã chuẩn bị rời đi, làm tắc nghẽn các văn phòng hộ chiếu để đảm bảo họ có giấy tờ thông hành hợp lệ. Bộ trưởng Nội vụ Slovakia kêu gọi người dân không nộp đơn cho cảnh sát trong khi hàng dài hình thành bên ngoài một số văn phòng hộ chiếu ở Warsaw.
"Tôi có một cậu con trai sống bên ngoài EU và tôi phải đến thăm nó và tôi sợ rằng sau này sẽ không thể xin được hộ chiếu", Maria, một người hưu trí đứng trong hàng từ chối cho biết họ tên.
Tại Cộng hòa Séc, nhà chức trách đã loại bỏ việc kiểm tra còi báo động khẩn cấp thường xuyên hàng tháng vào thứ Tư để tránh báo động cho người dân.
Một số thanh niên Trung Âu đã cân nhắc việc gia nhập quân đội. Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Mariusz Blaszczak cho biết hơn 2.200 người đã tuyên bố quan tâm đến việc gia nhập Lực lượng vũ trang Ba Lan, gấp hơn 5 lần con số trong tuần trước.
Tại một trạm tuyển dụng ở Praha, một nhân viên cho biết sự quan tâm đã tăng vọt và một sinh viên nói rằng anh ta đến đó vì Ukraine.
Marek Jetmar, một sinh viên tâm lý học 27 tuổi, cho biết: “Tình hình ở Ukraina thuyết phục tôi rằng đây có lẽ là quyết định tốt nhất mà tôi có thể làm cho đất nước của mình".
Hơn 7.000 quân nhân Nga đã thiệt mạng kể từ khi Nga bắt đầu cuộc tấn công Ukraina, trong khi hàng trăm người bị bắt làm tù binh, bao gồm các sĩ quan cấp cao, cố vấn quân sự của Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelenskiy cho biết hôm thứ Tư.
Cố vấn Oleksiy Arestovich cho biết một chỉ huy quân đội Nga đã được đưa tới Belarus sau khi bị thương nặng.
Trong khi đó, hãng thông tấn Nga RIA ngày 2/3 dẫn thông tin từ Bộ Quốc phòng nước này cho biết đã có 498 binh sĩ Nga thiệt mạng và 1.597 người khác bị thương kể từ khi Moskva phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraina. Đây là lần đầu tiên Nga đưa ra con số chính thức về số thương vong của nước này trong cuộc chiến.
Còn theo hãng thông tấn Interfax, Bộ Quốc phòng Nga cũng tuyên bố rằng hơn 2.870 binh sĩ và “phần tử dân tộc chủ nghĩa” của Ukraina đã bị “tiêu diệt” và 3.700 người khác bị thương. Những con số này không thể được kiểm chứng độc lập, trong khi chưa có bình luận tức thời từ phía Ukraina.
