Châu Âu chuẩn bị bước vào giai đoạn ‘bình thường mới’
Tuần này, Bộ trưởng Y tế Đức Karl Lauterbach nói với đất nước của ông rằng đây là thời điểm thích hợp để bắt đầu suy nghĩ về đại dịch COVID-19 theo một cách khác.
“Khi mà sự gia tăng các ca lây nhiễm đã giảm… chúng ta có thể bắt đầu mở cửa trở lại, từng bước một. Bây giờ là thời điểm chính xác để nghĩ về điều này”, ông nói với truyền thông địa phương.
Chính trị gia người Đức đồng thời là giáo sư dịch tễ học này không phải là quan chức châu Âu duy nhất đưa ra lời kêu gọi như trên.
Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez trước đó cũng đã nói về kế hoạch bắt đầu điều trị virus coronavirus giống như bệnh cúm thông thường khác. Ông nói: “Tây Ban Nha sẽ phải học cách sống chung với nó, giống như chúng ta đang làm với nhiều loại virus khác”.
Bộ trưởng Y tế Pháp Olivier Veran thì cho rằng, đây có thể là đợt cuối cùng của đại dịch.
Theo các chuyên gia, mặc dù các ca lây nhiễm do biến thể Omicron có khả năng lây lan nhanh hơn nhưng các ca bệnh nghiêm trọng và số người nhập viện không tăng tương ứng với tỷ lệ.
COVID-19 sẽ không biến mất hoàn toàn, nhưng nó sẽ được quản lý. Căn bệnh này sẽ trở thành bệnh dịch hơn là đại dịch.
Emily Pelich, một người có một cửa hàng bán lẻ ở Berlin, hoan nghênh lời kêu gọi xem xét COVID-19 hơi khác một chút.
Pelich đã khai trương cửa hàng bán đồ gia dụng của mình, cửa hàng Nos, ngay khi nước Đức áp dụng đợt phong tỏa đầu tiên vào tháng 5/2020. Đối với chủ cửa hàng này, khía cạnh thách thức nhất của việc thành lập doanh nghiệp giữa đại dịch không nhất thiết phải là vấn đề hậu cần mà nó còn đến từ sự không chắc chắn.
“Tất cả chỉ là sự không chắc chắn. Bạn chỉ không biết điều gì sẽ xảy ra từ tuần này sang tuần khác”, nữ chủ cửa hàng nói.
Hiện tại, cuộc khủng hoảng COVID-19 vẫn được xếp vào loại đại dịch ở châu Âu. Và bất chấp tất cả sự lạc quan về khả năng chấm dứt cuộc khủng hoảng sức khỏe kéo dài hai năm qua bởi bất kỳ tác động tích cực nào đến hoạt động kinh doanh sẽ cần có thời gian.
Pelich nói rằng, ở thủ đô của Đức, nơi tình trạng nhiễm COVID-19 vẫn đang gia tăng nhanh chóng, có ít người hơn trên đường phố và trong cửa hàng của cô. “Chúng tôi chưa thể so sánh mình với Tây Ban Nha hay Pháp”, cô nói.
Tác động của việc phân loại COVID-19 là đại dịch hay bệnh cúm thông thường cũng chưa ảnh hưởng đến các lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
“Cuộc sống vẫn tiếp diễn. Chúng tôi phải học cách sống chung với điều này ”, người quản lý của một dịch vụ cho thuê thuyền có trụ sở tại Barcelona nói.
Người quản lý đề nghị giấu tên đồng ý với lập trường thay đổi của thủ tướng về đại dịch, nhưng vẫn chưa thấy sự xoay chuyển này trở thành một bước đi lên trong kinh doanh.
“Chúng tôi không nhận thấy bất kỳ sự khác biệt nào đối với các đợt thay đổi cách nhìn về đại dịch, những cái được đưa ra trước đó. Năm 2020 thật khủng khiếp. Không có máy bay đến, không có khách du lịch. Năm ngoái tốt hơn. Nhưng năm nay sẽ như thế nào, thực sự còn quá sớm để nói", người này nói thêm.
Nước láng giềng Bồ Đào Nha thường được mô tả là một trong những quốc gia châu Âu gần đây nhất có thể gọi là đại dịch COVID-19 là bệnh đặc hữu với khoảng 98% dân số được tiêm chủng.
“Chúng tôi đã trở lại như 2019 vào mùa hè năm ngoái. Nhưng tiếc là bây giờ mọi người lại hủy bỏ”, một nhà điều hành tại một công ty cho thuê tàu có trụ sở tại Lisbon xác nhận.
Số ca lây nhiễm ở Bồ Đào Nha cũng đang tăng lên đáng kể và điều này đã làm thay đổi hành vi của người tiêu dùng
Đối với các chuyên gia theo dõi hành vi của người tiêu dùng trong thời kỳ đại dịch, tất cả những điều này đều có ý nghĩa.
Sven Smit, đồng chủ tịch của McKinsey Global Institute, chi nhánh nghiên cứu kinh tế của công ty tư vấn quản lý quốc tế, giải thích: “Một điều mà chúng tôi quan sát được trong suốt đại dịch là mọi người đang có tính toán cho riêng mình, hầu như không phụ thuộc vào những gì chính phủ hoặc tổ chức đã nói.
Mọi người phản ứng với những gì các chính phủ nói nhưng cũng không từ bỏ việc quan sát trên thực địa.
“Ở hầu hết các quốc gia, việc đưa ra các quyết định gần như hoàn toàn phù hợp với những gì đang xảy ra trong bệnh viện và tỷ lệ tử vong. Mọi người phản ứng với những gì mà các viện và chính phủ nói nhưng cùng với đó là những gì họ nhìn thấy đang xảy ra với bạn bè và gia đình mình", Smit giải thích.
Vì vậy, đối với các doanh nghiệp, việc chuyển từ đại dịch sang bệnh đặc hữu sẽ không giống như bật một công tắc điện.
Sẽ có một giai đoạn chuyển tiếp, giai đoạn mà các chuyên gia tại Boston Consulting Group đề xuất có thể mất từ sáu đến chín tháng.
Dịch vụ nào sẽ tiếp tục tồn tại trong giai đoạn “bình thường mới”
Trong thời kỳ đại dịch, các nền kinh tế châu Âu chứng kiến sự gia tăng các xu hướng kinh doanh và văn hóa hiện có. Những thứ như mua sắm trực tuyến, nhiều dịch vụ được áp dụng phương pháp thông qua kỹ thuật số hơn và làm việc tại nhà trở nên phổ biến hơn. Các lĩnh vực nhạy cảm liên quan đến tiếp xúc cá nhân hoặc du lịch - chẳng hạn như khách sạn, du lịch, bán lẻ hoặc hội chợ thương mại - bị ảnh hưởng.
Trong tháng này, khi các thị trường bắt đầu phản ứng với sự chuyển đổi như đã hứa hẹn - từ đại dịch sang đặc hữu và một số đã đã bị ảnh hưởng.
Các công ty như công ty chuyên kinh doanh thực phẩm của Đức là HelloFresh và Delivery Hero, gã khổng lồ giải trí Hoa Kỳ Netflix, công ty tập thể dục tại nhà Peloton và công ty giáo dục trực tuyến Chegg đều hoạt động kém hiệu quả kể từ đầu năm.
Trong khi đó, các công ty vốn chịu gánh nặng của cuộc khủng hoảng từ thời điểm đại dịch bùng phát đã bắt đầu nghĩ đến thời điểm tốt hơn ở phía trước.
Trong bản tin mới nhất của mình, Ngân hàng Trung ương châu Âu lưu ý rằng, vào cuối năm 2021, người dân nhiều nơi đã chuyển từ chi tiêu hàng hóa sang dịch vụ một cách chậm rãi nhưng chắc chắn. "Lĩnh vực thương mại, vận tải và khách sạn tăng gần 7%, theo quý, trong quý thứ ba năm 2021", các chủ ngân hàng báo cáo, "trong khi lĩnh vực nghệ thuật và hoạt động giải trí tăng 12%."
Rõ ràng, đây vẫn là một phần của quá trình chuyển đổi. Nhưng ai có khả năng giành chiến thắng trong dài hạn, một khi COVID-19 được coi là đặc hữu?
Ở một mức độ nhất định, bạn có thể biết xu hướng nào sẽ tiếp tục bằng cách đánh giá mức độ “hấp dẫn” của chúng, McKinsey’s Smit giải thích.
“Nó thực sự khá đơn giản,” nhà nghiên cứu có trụ sở tại Amsterdam cho biết. “Nếu mọi người từng trải qua hành vi mới này đều thích nó, thì nó sẽ ở lại”.
Ví dụ, thực hiện một cuộc tư vấn y tế ban đầu với bác sĩ thông qua một cuộc gọi điện thoại hoặc trực tuyến được coi là hiệu quả. Nếu hiệu quả và thuận tiện thì mọi người tham gia, Smit lưu ý.
Trong khi đó, giáo dục tại nhà không đặc biệt phổ biến với bất kỳ ai. “Vì vậy, thời điểm trường học mở cửa, mọi người sẽ quay trở lại trường”, ông nói. Trong khi dịch vụ y tế từ xa có khả năng tiếp tục tồn tại.
Làm việc tại nhà có thể nằm ở mức độ 50/50. Một số công ty có kế hoạch giữ nó, những công ty khác muốn nhân viên trở lại văn phòng.
Tất cả những thay đổi này sẽ được giải quyết như thế nào trong giai đoạn chuyển tiếp. Sau đó, bước tiếp theo sẽ liên quan đến các phản ứng lâu dài hơn đối với “điều kiện bình thường mới”.
Ví dụ, như Lordan đã chỉ ra, ở mọi quốc gia, các tập đoàn đưa ra những quyết định này [về những việc như làm việc tại nhà] cũng là mạch máu của tất cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ xung quanh họ”.
Nếu các công ty lớn quyết định nhân viên có thể làm việc tại nhà thường xuyên hơn trong tương lai, “bạn sẽ thấy sự thay đổi về diện mạo của các thành phố”, Lordan lập luận. Ví dụ, rất có thể sẽ có nhiều nhà hàng hơn ở các vùng ngoại ô, nơi các chuyên gia đang làm việc tại nhà.
“Về cơ bản [quá trình chuyển đổi] sẽ mang lại sự không thể đoán trước cho một số lĩnh vực cho đến khi mọi thứ lắng xuống”, nhà kinh tế lưu ý.
