Nguyên nhân được cho là do biến thể Delta đang ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất tại các nhà máy châu Á và làm gián đoạn vận chuyển, gây ra cú sốc cho nền kinh tế thế giới.
Chuỗi cung ứng thế giới đang rơi vào tình trạng khủng hoảng kéo dài. Thiếu hụt nguyên liệu đầu vào, giá nguyên liệu và năng lượng tăng cao, các nhà sản xuất đang phải lao vào cuộc chiến dành một chỗ trên các tàu vận chuyển hàng hoá, đẩy giá cược vận chuyển tăng lên mức kỷ lục. Các doanh nghiệp xuất khẩu chỉ có 2 lựa chọn: tăng giá sản phẩm hoặc huỷ toàn bộ lô hàng.
Nhà kinh tế học John Rutledge, người đóng vai trò chính trong kế hoạch kinh tế của Tổng thống Ronald Reagan, cảnh báo rằng các biến thể của COVID sẽ tiếp tục đóng cửa các cảng. Đó là điều đã xảy ra vào tháng trước tại cảng Ningbo – Zhoushan, cảng container lớn thứ 2 Trung Quốc, phải đóng cửa một phần vì dịch COVID-19 đang tạo ra sự cố tắc nghẽn dây chuyền nghiêm trọng tại nhiều cảng biển của nước này.
Hãng tin CNBC dẫn lời ông Rutledge cho biết một số cảng biển của Trung Quốc đang bị tắc nghẽn nghiêm trọng khi nhiều tàu đáng lẽ phải cập cảng Ningbo – Zhoushan (Chiết Giang, Trung Quốc) lại buộc phải chuyển hướng sang các cảng khác.
Bên cạnh đó, việc Trung Quốc áp dụng các biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt cũng khiến quá trình bốc dỡ hàng hoà diễn ra chậm hơn so với thường lệ.
Ông lưu ý rằng việc đóng cửa, cùng với việc thiếu nguồn cung cấp và vật liệu, đang có tác động rộng rãi trên toàn cầu.
Rutledge, một cộng tác viên của CNBC cho biết: “Hầu hết, doanh nghiệp sản xuất chậm hơn và đó là điều ảnh hưởng đến GDP. “Nếu doanh nghiệp không thể có được nguyên liệu cần thiết, tất nhiên phải giảm tốc độ sản xuất.”
Ông Rutledge cũng liệt kê tình trạng thiếu nhân công như một lý do chính khiến những rắc rối trong chuỗi cung ứng sẽ kéo dài.
Ông nói: “Không rõ có bao nhiêu người trong số những công nhân đó sợ đi làm, không muốn đi làm hoặc vẫn còn nhiều tiền mặt. “Nhưng đối với tôi khá rõ ràng rằng tình trạng thiếu nhân công này sẽ không biến mất trong 3 tháng hoặc 6 tháng hoặc 12 tháng.”
Rutledge quy một nửa lạm phát là do các rắc rối của chuỗi cung ứng. Nhưng những gì ảnh hưởng đến sản xuất có thể là xu hướng tăng giá cho thị trường và tiên lượng trung và dài hạn cho sự phục hồi kinh tế.
Ông nói thêm: “Tăng trưởng sẽ là một con số tích cực, giống như con số yêu cầu ban đầu mà chúng tôi đã thấy. “Sự phục hồi toàn cầu đang được tiến hành. Nó đang diễn ra theo từng đợt.”
Sự lan rộng của biến thể Delta đang gây khó khăn cho nhiều nhà máy hoạt động. Tập đoàn sản xuất Toyota hàng đầu thế giới gần đây cảnh báo trong thàng tới họ sẽ buộc phải tạm dừng sản xuất tại 14 nhà máy trên khắp Nhật Bản và cắt giảm năng suất tới 40% do gián đoạn nguồn cung và gây ra tình trạng thiếu chip để sản xuất.
Tại Mỹ, các nhà dự báo đã hạ dự báo tăng trưởng cho năm nay và nâng kỳ vọng lạm phát vào năm 2022: chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân hiện dự kiến sẽ tăng 4% trong quý 3 và 4,1% trong quý 4, gấp đôi mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ.
Chang Shu, chuyên giá kinh tế trưởng khu vực châu Á của trang tài chính Bloomberg nhận xét, các nút thắt trong chuỗi cung ứng khó có thể sớm giải quyết khi mà những nước xuất khẩu lớn như Việt Nam và Indonesia vẫn đang phải căng mình chống dịch. “Điều này sẽ khiến các dây chuyền sản xuất chậm lại và đẩy chi phí sản xuất lên cao, từ đó làm ảnh hưởng tới tốc độ hồi phục kinh tế toàn cầu.” – ông nhấn mạnh.
