Tại Hàn Quốc và Nhật Bản một làn sóng tẩy chay các Viện Khổng Tử được khởi xướng, nhiều nhà hoạt động, chính trị gia đã kêu gọi chính quyền điều tra hoặc đóng cửa các học khu do Trung Quốc thành lập.
Tại Hàn Quốc, các nhà hoạt động cực hữu chỉ trích Viện Khổng Tử là “công cụ tẩy não”. Tại Nhật Bản, chính quyền của Thủ tướng Suga Yoshihide đang điều tra về các nguồn tài trợ, hoạt động và mức độ ảnh hưởng của những học khu này.
 |
Trước đó, các nước Mỹ, châu Âu và Australia cho rằng Viện Khổng Tử giúp Trung Quốc quảng bá hình ảnh và sức mạnh mềm, thậm chí còn can thiệp đến tự do ngôn luận hoặc hỗ trợ hoạt động gián điệp.
Ở nước ngoài, các học khu nằm dưới sự quản lý của Trung tâm Hợp tác và Giáo dục Ngôn ngữ, một đơn vị có liên kết chặt chẽ với chính quyền Trung Quốc.
Cựu quan chức của Bộ Văn hóa Hàn Quốc Han Min Ho dẫn đầu nhóm mang theo cờ Hàn Quốc và cờ Mỹ, cùng biểu ngữ ghi biểu tình trước Đại sứ quán Trung Quốc tại Seoul.
“Các Viện Khổng Tử là công cụ tẩy não của Trung Quốc nhằm lôi kéo người ủng hộ”, ông Han tuyên bố với This Week In Asia.
Tại Nhật Bản, Bộ Giáo dục xác nhận họ sẽ điều tra tất cả 14 Viện Khổng Tử ở nước này. Bộ Giáo dục đã yêu cầu các viện phải giải trình về hoạt động, nguồn tài trợ và số lượng sinh viên. Các cơ quan chức năng tại Nhật Bản thường gặp khó khi quản lý hệ thống Viện Khổng Tử, do những cơ sở này không cung cấp giấy phép chính thức nhưng vẫn liên kết được với nhiều trường đại học hàng đầu của Hàn Quốc, giúp thu lợi nhuận từ sinh viên quốc tế.
Giáo sư về quan hệ quốc tế Yoichi Shimada tại Đại học tỉnh Fukui chia sẻ: “Đối với Nhật Bản, mối lo ngại lớn nhất là các cơ sở này thao túng công chúng theo hướng có lợi cho Trung Quốc”. Ông Shimada cho rằng các Viện Khổng Tử ở Nhật Bản nên “minh bạch về nguồn vốn”, đồng thời “công khai toàn bộ” nội dung các khoa học mà họ giảng dạy.
“Trung Quốc sẽ không truyền tải những quan điểm cân bằng về lịch sử tại các học khu. Thay vào đó, họ muốn nuôi dưỡng những thế hệ đồng minh trong tương lai. Những người này sẽ sẵn sàng phục vụ cho lợi ích của Trung Quốc”, ông Shimada nhận xét.
Cựu Chủ tịch Ủy ban An toàn Công Quốc gia Nhật Bản, ông Jin Matsubara, ủng hộ các cuộc điều tra của chính phủ nhắm vào hệ thống Viện Khổng Tử. “Tôi tin rằng chúng ta nên công khai tranh luận và đánh bại kế hoạch tuyên truyền từ phía Trung Quốc”, ông Matsubara nói.
