Theo tổ chức phi chính phủ Oxfam ngày 20/5, Liên minh vắc xin cho tất cả mọi người (Oxfam là thành viên) đã công bố danh sách các tỷ phú mới nổi trên thế giới nhờ vào lợi nhuận kếch xù của các hãng dược lớn sở hữu độc quyền vaccine COVID.
Danh sách này chỉ bao gồm 17 tỷ phú trong lĩnh vực dược phẩm có liên quan tới sở hữu độc quyền sản xuất vaccine COVID.
Trong đó có 9 người mới vào danh sách tỷ phú, 8 người khác đã sở hữu tài sản tỷ đô từ trước khi đại dịch xảy ra.
Tổng tài sản ròng của 9 tỷ phú mới nổi lên đến 19,3 tỷ USD, nhiều gấp 1,3 lần số tiền cần thiết để tiêm ngừa cho toàn bộ dân số các quốc gia thu nhập thấp nhất.
Chiếm 10% dân số thế giới, nhưng những quốc gia này chỉ mới nhận được 0,2% nguồn cung vaccine toàn cầu do sự thiếu hụt vaccine trầm trọng.
Ngoài ra, khối tài sản của 8 tỉ phú hiện tại với danh mục đầu tư rộng khắp các tập đoàn dược đang sản xuất vaccine cũng đã tăng thêm 32,2 tỷ USD, đủ để tiêm chủng đầy đủ cho toàn bộ dân số Ấn Độ.
Liên minh vaccine cho tất cả mọi người – thành viên bao gồm Global Justice Now, Oxfam và UNAIDS, đã phân tích dữ liệu Danh sách tỷ phú của Forbes và chỉ ra một nhóm nhỏ đếm trên đầu ngón tay những người thu lợi khổng lồ từ vaccine do nguồn ngân sách công đầu tư.
Bà Anna Marriott, Quản lý Chính sách Y tế của Oxfam cho biết: "Đây là minh chứng cho thất bại của nhân loại trong việc kiểm soát con virus quái ác này, khi chúng ta nhanh chóng tạo ra những tỉ phú vaccine mới, nhưng lại không thể tiêm chủng cho hàng tỉ người đang vô cùng cần cảm giác được an toàn".
"Những tỷ phú này là chủ nhân của khối lợi nhuận khổng lồ mà các hãng dược lớn đang thu được từ việc nắm giữ độc quyền vaccine. Vaccine COVID-19 được đầu tư từ tiền ngân sách công, nên trước hết phải là tài sản công, không phải một cơ hội kiếm lời của một số ít người. Chúng ta cần phải khẩn cấp chấm dứt sở hữu độc quyền để nhân rộng sản xuất vaccine, giảm giá thành và triển khai tiêm chủng cho toàn thế giới".
Đứng đầu danh sách các tỷ phú mới nổi từ vaccine COVID là các giám đốc điều hành của Moderna và BioNTech, với khối tài sản trên bốn tỷ USD.
Danh sách cũng có tên của hai nhà đầu tư sáng lập ra Moderna và chủ tịch của công ty, cũng như giám đốc điều hành của một công ty sở hữu thỏa thuận sản xuất và đóng gói vaccine Moderna, bất chấp thực tế phần lớn nguồn tài trợ cho vaccine Moderna là do người nộp thuế chi trả.
3 tỷ phú mới nổi còn lại là đồng sáng lập của công ty vaccine CanSino Biologics của Trung Quốc.
Nghiên cứu được đưa ra trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh Y tế Toàn cầu G20 diễn ra ngày 21/5. Hội nghị dự kiến sẽ nhận được nhiều lời kêu gọi tạm thời loại bỏ bằng sở hữu trí tuệ đối với vaccine COVID-19.
Bà Winnie Byanyima, Giám đốc Điều hành UNAIDS, nhận định, trong khi các công ty thu được lợi nhuận khổng lồ từ vaccine và từ chối chia sẻ khoa học và công nghệ để tăng nguồn cung vaccine toàn cầu, thế giới đang tiếp tục phải đối mặt với nguy cơ các biến thể mới có thể vô hiệu hoá vaccine và đẩy nhân loại vào vòng hiểm nguy một lần nữa.
9 tỷ phú vaccine mới nổi, xếp theo thứ tự tài sản ròng, bao gồm:
1. Stéphane Bancel - CEO của Moderna (tài sản 4,3 tỷ USD)
2. Ugur Sahin, CEO và đồng sáng lập BioNTech (4 tỷ USD)
3. Timothy Springer - một nhà miễn dịch học và nhà đầu tư sáng lập của Moderna (2,2 tỷ USD)
4. Noubar Afeyan - Chủ tịch của Moderna (1,9 tỷ USD)
5. Juan Lopez-Belmonte - Chủ tịch của ROVI, công ty sản xuất và đóng gói vắc-xin Moderna (1,8 tỷ USD)
6. Robert Langer - nhà khoa học và nhà đầu tư sáng lập Moderna (1,6 tỷ USD)
7. Zhu Tao - đồng sáng lập và phụ trách chính về khoa học tại CanSino Biologics (1,3 tỷ USD)
8. Qiu Dongxu, đồng sáng lập và phó chủ tịch cấp cao tại CanSino Biologics (1,2 tỷ USD)
9. Mao Huinhoa, đồng sáng lập và phó chủ tịch cấp cao tạiCanSino Biologics (1 tỷ USD)
