Nền kinh tế châu Á vừa trải qua một năm đầy biến động vì đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, đại dịch không làm gián đoạn các thỏa thuận, thương vụ sáp nhập cũng như kế hoạch lên sàn của các công ty lớn mà buộc các nhà đầu tư phải "nhìn xa trông rộng" để tìm kiếm cơ hội trong năm 2021.
Dưới đây là những sự kiện kinh doanh lớn mà Nikkei nhận định sẽ tiếp tục được quan tâm trong năm 2021.
Ant Group sẽ IPO vào năm 2021?
Cơ hội để Tập đoàn Ant của Jack Ma phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) vào năm 2021, sau khi nhà chức trách Trung Quốc "đánh bom" vào phút chót vào tháng 11/2020, là rất mong manh.
Ant Group, chi nhánh của Alibaba Group Holding, vốn đang nhắm tới đợt IPO trị giá 39,6 tỷ USD ở cả Thượng Hải và Hong Kong. Tuy nhiên, các nhà quản lý đã yêu cầu Ant rút lui khỏi các hoạt động tín dụng ký quỹ cao hơn, như bảo hiểm và quản lý tài sản. Họ muốn Ant thành lập một công ty mẹ riêng để đảm bảo đủ vốn và tuân thủ quy định, khiến Ant trở thành một tổ chức tài chính được cấp phép đầy đủ.
 |
| Đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của Ant Group đã được háo hức chờ đợi nhưng đã bị đình chỉ vào phút cuối vào năm 2020. Và khả năng cho một đợt IPO diễn ra vào năm 2021 là khá mong manh. Ảnh: Reuters |
Do đó, Ant sẽ phải xây dựng kế hoạch để tuân thủ theo quy định. Các chủ ngân hàng và nhà đầu tư cho biết, thương vụ IPO thậm chí có thể bị đẩy sang năm 2022.
Để khởi động lại kế hoạch IPO, Ant có thể sẽ phải quay lại quy trình đăng ký và tìm kiếm sự chấp thuận của cơ quan quản lý Trung Quốc một lần nữa. Tuy nhiên, kết quả cho điều này không quá chắc chắn.
Một số người cho rằng, nguyên nhân thương vụ IPO thất bại là do ông Ma đã lên tiếng chỉ trích cơ quan quản lý. Người sáng lập Alibaba đã ví hệ thống tài chính của Trung Quốc như một "tiệm cầm đồ", do đó tạo ra chuỗi sự kiện dẫn đến việc hủy bỏ thương vụ IPO lớn nhất thế giới.
Sau sự kiện "vạ miệng" đó, ông Ma ít xuất hiện trước công chúng. Tuy nhiên, các nhà quản lý vẫn quyết tâm thay đổi môi trường quản lý tài chính của Trung Quốc để kiểm soát quyền lực của những gã khổng lồ internet. Điều này có nghĩa là Ant sẽ không có IPO trong năm tới, và ngay cả khi nó xảy ra, các nhà phân tích cũng đã giảm định giá của Ant xuống dưới 200 tỷ USD, so với ước tính trước đó là 320 tỷ USD.
Ô tô sẽ "thông minh" đến mức nào?
Vào năm 2021, các nhà sản xuất ô tô sẽ tung ra hàng loạt các mẫu xe mới với các chức năng lái tự động tiên tiến hơn. Trong khi đó, các công ty như Google và Baidu đang thử nghiệm robot không người lái ở quy mô lớn hơn nhiều.
Trong việc thương mại hóa công nghệ xe tự động lái, Nhật Bản đang dẫn đầu. Honda Motor dự kiến sẽ ra mắt chiếc xe "cấp 3" đầu tiên trên thế giới vào tháng 3, cho phép xe tự lái trên những con đường cao tốc tắc nghẽn. Công nghệ này đã được chính phủ Nhật Bản phê duyệt vào tháng 11/2020.
 |
| Xe taxi không người lái của công ty AutoX. Ảnh: autox.ai |
Tại Trung Quốc, những người đi trước như Baidu, Pony.ai, WeRide, AutoX và Didi Chuxing đều đã triển khai dịch vụ robot taxi cho công chúng, mặc dù vẫn cần một người lái xe để đảm bảo an toàn. Tháng 12, chính quyền Bắc Kinh cấp phép cho Baidu chạy thử ôtô tự lái hoàn toàn trên đường cao tốc.
Tại Mỹ, nơi có công nghệ xe tự động lái tiên tiến nhất, một số hoạt động tái cơ cấu sẽ diễn ra. Theo đó, gã khổng lồ gọi xe Uber Technologies sẽ bán đơn vị xe tự hành của mình để thực hiện kế hoạch tìm kiếm lợi nhuận.
Grab và Gojek sẽ về chung một nhà?
Các nhà đầu tư của Grab và Gojek đã tích cực thúc đẩy hai công ty hợp nhất sau khi nhìn thấy thương vụ IPO đình đám của Sea, một tên tuổi khác trong thương mại kỹ thuật số của Singapore. Họ hy vọng rằng, sau khi sáp nhập, Grab và Gojek cũng sẽ có một đợt IPO bom tấn như vậy.
 |
| Grab và Gojek từng là đối thủ gay gắt nhưng cuộc đàm phán về việc sáp nhập hiện đang nóng lên. Ảnh: Ken Kobayashi |
Một động lực khác cho thương vụ sáp nhập là do COVID-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động gọi xe cốt lõi của Grab và Gojek. Nếu quyết định hợp nhất, hai công ty sẽ phải đối mặt với các quy định về chống độc quyền tại thị trường lớn nhất Indonesia, nơi Grab và Gojek đang thống trị dịch vụ gọi xe, giao đồ ăn và thanh toán kỹ thuật số.
"Thái tử" Lee Jae-yong sẽ trở thành chủ tịch của Samsung ?
Một kỷ nguyên của Samsung Electronics đã kết thúc khi cố chủ tịch Lee Kun-hee qua đời vào tháng 10, sau hơn sáu năm nằm trong bệnh viện. "Thái tử Samsung" Lee Jae-yong, được cho là sẽ tiếp quản vị trí của cha mình. Tuy nhiên, con đường đến chiếc ghế chủ tịch của "thái tử" Lee vẫn còn đầy rẫy những trở ngại pháp lý.
Đầu tiên là bản án năm 2017 liên quan đến việc Lee Jae-yong đã hối lộ cựu Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye. Sau vụ việc, ông Lee đã phải ngồi tù 12 tháng, nhưng Tòa án Tối cao đang xem xét liệu bản án đó có quá khoan hồng hay không.
 |
| Các vấn đề pháp lý của Lee Jae-yong có thể là rào cản đối với vị trí chủ tịch của Samsung Electronics. Ảnh: AP |
Tiếp theo đó là các cáo buộc về việc ông Lee gian lận kế toán và thao túng cổ phiếu tại các công ty thuộc tập đoàn Samsung, trong một phiên tòa tại tòa án quận Seoul vào tháng 10. Xét trên cả hai trường hợp, ông Lee có khả năng phải chịu án tù kéo dài.
Hiện tại, ông Lee vẫn là cổ đông lớn nhất tại Samsung C&T, qua đó kiểm soát Samsung Life Insurance - cổ đông lớn nhất tại Samsung Electronics.
Nước đi nào cho Huawei vào năm 2021?
Cuộc đàn áp của Washington đối với Huawei Technologies đã gây thiệt hại nặng nề cho gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc. Tuy nhiên, các nhà đầu tư nhận định, các tác động này chưa thể đánh bại Huawei.
Trong suốt năm 2020, Huawei đã tăng cường tích trữ chip và các vật liệu khác để chống lại các hạn chế thương mại của Mỹ. Bên cạnh đó, các nhà cung cấp chính, bao gồm Qualcomm và Sony, đã nhận được giấy phép để nối lại một số hoạt động kinh doanh với Huawei. Điều này hứa hẹn một số khoản cứu trợ cho năm 2021.
 |
| Huawei là đại diện cho cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Ảnh: Internet |
Ngoài ra, Huawei còn có một lợi thế lớn hơn cả, đó là sự hỗ trợ kiên định của chính phủ Trung Quốc. Nước này cam kết thúc đẩy một ngành công nghiệp công nghệ trong nước chính thức và Huawei là chìa khóa của giấc mơ đó.
Huawei không chỉ là công ty công nghệ lớn nhất Trung Quốc mà còn là nhà cung cấp các trạm phát sóng viễn thông 5G quan trọng nhất, nền tảng cho việc triển khai công nghệ không dây thế hệ tiếp theo của Trung Quốc.
Điều này khiến sự tồn vong của Huawei trở thành một vấn đề có tầm quan trọng quốc gia. Do đó, Trung Quốc sẽ không để Huawei "chết" bởi sự đè ép của Mỹ.
Nên đầu tư vào vàng hay Bitcoin?
Giá vàng và Bitcoin đều đạt mức cao kỷ lục vào năm 2020, trong bối cảnh những bất ổn về đại dịch. Nhưng với việc vaccine đang được triển khai rộng rãi, liệu vàng và Bitcoin có duy trì được đà tăng trưởng tốt trong năm 2021?
Vàng đã tăng 23% vào năm 2020. Mặc dù phong độ này khó có khả năng lặp lại trong năm mới nhưng kim loại này có vẻ khó bị đánh bại.
Mặc dù vaccine có thể làm giảm những bất ổn liên quan đến đại dịch, nhưng chúng không thể làm giảm bớt thâm hụt ngân sách đang tăng lên của Hoa Kỳ, khi chính phủ nước này đang đổ tiền vào các biện pháp đối phó với COVID-19. Theo nhiều nhà phân tích, điều này có nghĩa là đồng USD sẽ tiếp tục yếu, do đó sẽ hỗ trợ giá vàng.
Người tiêu dùng châu Á dự kiến cũng sẽ quay trở lại với thị trường vàng, sau khi nhu cầu sụt giảm vào năm 2020. Đây cũng là một động lực để hỗ trợ giá vàng.
 |
| Đà tăng của giá vàng và Bitcoin trong năm 2020. Ảnh: Nikkei Asia |
Trong khi vàng có sự ổn định và tính thanh khoản, thì Bitcoin cũng có tiềm năng tăng trưởng ở những khía cạnh riêng. Tiền điện tử này đã tăng gấp 3 lần giá trị vào năm 2020 và có thể tăng hơn nữa, bất chấp những câu hỏi về tính phù hợp của nó như một kho lưu trữ giá trị.
Để giành được phần thắng cho tài sản kỹ thuật số, vào tháng 10/2020, PayPal đã bắt đầu cung cấp dịch vụ giao dịch Bitcoin, để giúp tăng tính thanh khoản của loại tiền điện tử này.
Miyoko Nakashima, chiến lược gia tại Mizuho Securities, cho biết: “Mặc dù vàng có sự ổn định hơn, với vai trò là tài sản trú ẩn an toàn, nhưng Bitcoin vẫn có khả năng mở rộng thị trường trong dài hạn”.
Liệu quá trình tách chuỗi cung ứng Mỹ - Trung có tiếp tục?
Trong hai năm qua, chính phủ Mỹ đã cố gắng tách chuỗi cung ứng để tránh phụ thuộc vào Trung Quốc. Và năm 2021, xu hướng này vẫn sẽ tiếp diễn.
Các nhà cung cấp công nghệ đã bắt đầu đa dạng hóa chuỗi cung ứng và tách khỏi Trung Quốc. Điển hình là các gã khổng lồ công nghệ như Apple, Google, Microsoft và Sony.
Từ đại dịch COVID-19, các nhà cung cấp cũng nhìn ra mặt hạn chế của việc "dồn" cơ sở sản xuất ở một số quốc gia. Do đó, họ đang mở rộng sang Đông Nam Á và Ấn Độ. Một số nhà cung cấp khác thì quay về Đài Loan và Nhật Bản.
 |
| Việc Joe Biden được bầu làm Tổng thống Mỹ khó có thể chấm dứt động lực chia cắt chuỗi cung ứng toàn cầu. Ảnh: Reuters |
Tuy nhiên, việc Trung Quốc vẫn là cơ sở sản xuất chủ chốt khó có khả năng bị phá vỡ hoàn toàn. Vì quốc gia này vẫn là một trong những thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới, trong khi Mỹ vẫn duy trì kiểm soát các công nghệ sản xuất chip tiên tiến nhất.
Ngoài ra, việc Joe Biden được bầu làm Tổng thống Mỹ cũng đã làm dấy lên hy vọng rằng căng thẳng Mỹ - Trung sẽ được xoa dịu và thay đổi theo chiều hướng tốt hơn. Tuy nhiên, đối với các nhà cung cấp chuyển địa điểm sản xuất, hoặc có kế hoạch làm như vậy, thì bây giờ khó có thể quay lại được nữa.
Sàn giao dịch nào sẽ nhận được nhiều IPO nhất và sẽ đánh bại năm 2020?
Sở giao dịch chứng khoán New York và Nasdaq cùng nhau thiết lập để đảm bảo rằng, Mỹ vẫn là điểm đến niêm yết mới (IPO) lớn nhất. Tuy nhiên, các đối thủ Trung Quốc lớn hơn của họ, như Hong Kong, Thượng Hải và Thâm Quyến, đang thu hẹp khoảng cách. Một phần là do các động thái của chính phủ Mỹ nhằm trục xuất một số công ty Trung Quốc khỏi thị trường vốn Mỹ.
 |
| Chính phủ Mỹ muốn cấm cửa các doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Mỹ. Ảnh: Internet |
Trong năm 2020, hai sàn giao dịch của Hoa Kỳ đã huy động được 150 tỷ USD thông qua các lần IPO, trong khi ở các sàn lớn hơn của Trung Quốc là hơn 100 tỷ USD. Nếu không vì thương vụ IPO được dự đoán là 39,6 tỷ USD của Ant Group bị hủy bỏ vào phút cuối thì các sàn giao dịch của Trung Quốc sẽ còn thành công hơn nữa.
Mặt khác, vào năm 2020, Hong Kong có danh sách thứ cấp từ 12 công ty niêm yết của Hoa Kỳ, bao gồm nhà bán lẻ trực tuyến JD.com và nhà phát triển trò chơi NetEase. Khoảng 50 công ty khác đủ điều kiện để đi theo con đường tương tự.
Hơn nữa, công ty công nghệ sinh học Trung Quốc và các công ty công nghệ khác niêm yết tại Hong Kong đều hoạt động tốt, cho thấy sự quan tâm của các nhà đầu tư. KPMG dự kiến, vào năm 2021, các danh sách niêm yết mới tại sàn giao dịch Hong Kong sẽ có giá trị lên tới 51,6 tỷ USD.
