10 sự kiện tài chính nổi bật năm 2020 mà Bộ Tài chính công bố xoay quanh câu chuyện doanh nghiệp, người doanh cả nước cùng vượt khó, đi qua dịch bệnh.
1. Ban hành nhiều chính sách tài khóa ứng phó với đại dịch COVID-19
Bộ Tài chính đã chủ động xây dựng, trình Quốc hội thông qua 3 Nghị quyết của Quốc hội; Chính phủ trình UBTVQH 6 Nghị quyết (trong đó có 4 NQ đã được UBTVQH thông qua). Đồng thời, trình Chính phủ ban hành 25 Nghị định, 5 Quyết định và ban hành theo thẩm quyền 103 Thông tư.
 |
| Nhiều chính sách ban hành kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp và người dân chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Ảnh: Tạp chí NH |
Các nội dung xoay quanh miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp; gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất; danh mục các mặt hàng được miễn thuế nhập khẩu khẩu phục vụ việc phòng, chống dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của dịch COVID-19 gây ra....
Đặc biệt, một loạt các loại phí, lệ phí đã được Bộ Tài chính trình cắt giảm, nhằm giảm chi phí cho người dân và doanh nghiệp. Như giảm 70% mức thu lệ phí đăng ký doanh nghiệp; giảm 67% mức phí công bố thông tin doanh nghiệp; giảm 50% mức thu phí cấp giấy phép hoạt động của tổ chức tín dụng; giảm 50% mức thu 20/22 khoản phí, lệ phí trong lĩnh vực chứng khoán... tại 21 thông tư đã được ban hành trong năm 2020.
2. Điều hành ngân sách hiệu quả, góp phần thực hiện thành công “nhiệm vụ kép” phòng chống dịch - phát triển kinh tế xã hội
Bộ Tài chính đã chủ động xây dựng các phương án điều hành thu, chi và cân đối ngân sách phù hợp, vừa hỗ trợ doanh nghiệp, người dân ứng phó với dịch bệnh, thúc đẩy phát triển, vừa giữ vững cân đối ngân sách, góp phần thực hiện tốt mục tiêu kép “phòng, chống dịch hiệu quả, tập trung phục hồi và phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội”.
Nhờ vậy, năm 2020 Việt Nam là một trong số ít những nền kinh tế trên thế giới đạt được mức tăng trưởng dương; lạm phát được giữ vững dưới 4%. Các chỉ tiêu về bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài giai đoạn 2016-2020 đều trong phạm vi Quốc hội quyết định.
3. Cải cách và hiện đại hóa tiếp tục giữ vững vị trí tiên phong, đạt nhiều kết quả ấn tượng
Bộ Tài chính tiếp tục xếp vị trí thứ 2/17 Bộ về cải cách hành chính năm 2019 (PAR index 2019), với 94,77 điểm (Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ công bố tháng 5/2020). Đây là năm thứ 8 liên tiếp Bộ Tài chính xếp trong top 3 Bộ đứng đầu về xếp hạng Chỉ số cải cách hành chính.
Bộ Tài chính tiếp tục xếp thứ nhất trong khối các Bộ, cơ quan ngang Bộ về chỉ số tổng thể mức độ ứng dụng công nghệ thông tin năm 2019, với 0,9291 điểm, là năm thứ 8 liên tục xếp thứ nhất về chỉ số này.
4. Tổ chức thành công Hội nghị Bộ trưởng Tài chính ASEAN, Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN
 |
| Đại diện các lãnh đạo Bộ Tài chính các nước ASEAN và định chế tài chính quốc tế thảo luận trực tuyến. Ảnh:VGP. |
Năm 2020, Bộ Tài chính Việt Nam, trên cương vị Chủ trì Tiến trình Hợp tác Tài chính ASEAN, đã chủ động, sáng tạo đề xuất chương trình làm việc, nội dung chủ đề và tài liệu phù hợp, để tổ chức thành công các hội nghị trong năm theo phương thức trực tuyến.
Hội nghị Bộ trưởng Tài chính ASEAN lần thứ 24 cùng Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN lần thứ 6, được tổ chức theo hình thức trực tuyến.
Một trong những kết quả nổi bật của Hội nghị, là các Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN đã thông qua sáng kiến của Việt Nam về “Tài chính bền vững trong ASEAN”. Đây là một trong 13 sáng kiến của Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) đã được các Lãnh đạo cấp cao ghi nhận tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 vừa qua.
Sáng kiến này được xây dựng với mục đích thúc đẩy tài chính bền vững của khu vực, thông qua việc phát triển thị trường vốn bền vững.
5. Xuất cấp kịp thời hàng dự trữ quốc gia phục vụ phòng, chống dịch COVID-19, hỗ trợ người dân bị lũ lụt miền Trung
Ngay từ đầu năm 2020, ngành Dự trữ Nhà nước đã chủ động phối hợp với Tổng cục Hậu cần (Bộ Quốc phòng) xuất cấp và bàn giao 2.600 bộ nhà bạt các loại cho các đơn vị làm nhiệm vụ trên các tuyến biên giới đất liền, đơn vị triển khai bệnh viện dã chiến, để thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch.
Trong tháng 10, Bộ Tài chính kịp thời xuất khẩn cấp gần 20.000 tấn gạo; hơn 22.000 chiếc áo phao các loại, cùng hàng nghìn trang thiết bị cứu hộ cứu nạn cho các tỉnh miền Trung.
6. Thị trường chứng khoán Việt Nam đánh dấu 20 năm trưởng thành, phục hồi mạnh mẽ trong đại dịch COVID-19
 |
| Thị trường chứng khoán vẫn duy trì hoạt động ổn định và phục hồi ấn tượng giữa đại dịch COVID-19. |
Đại dịch COVID-19 tác động sâu rộng đến kinh tế - xã hội thế giới và Việt Nam, nhưng thị trường chứng khoán vẫn duy trì hoạt động ổn định và phục hồi ấn tượng.
VN-Index đạt 1003,08 điểm, tăng 4,4%. HNX-Index đạt mức 147,7 điểm, tăng 44% so với cuối năm 2019. Thanh khoản của thị trường duy trì ở mức cao với giá trị giao dịch bình quân đạt 6.671 tỷ đồng/phiên, tăng 43,2% so với năm trước.
Vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt 4.770 nghìn tỷ đồng, tăng 8,8% so với cuối năm 2019, tương đương 79% GDP.
Trong năm 2020, cùng với sự kiểm soát tốt dịch bệnh, các biện pháp hỗ trợ nền kinh tế của Chính phủ, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước điều hành thị trường duy trì hoạt động liên tục, an toàn, đồng triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ thị trường và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp…
7. Tổng cục Thuế "về đích" trước 10 tháng trong sắp xếp, hợp nhất chi cục thuế
Thực hiện Nghị quyết 18 về tiếp tục đổi mới, sắp xếp bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu quả và Quyết định số 41 của Thủ tướng về việc sắp xếp lại bộ máy theo hướng tinh gọn, giảm đầu mối, cùng với việc sắp xếp lại các đơn vị thuộc Tổng cục Thuế, các chi cục thuế cấp huyện cũng được hợp nhất, để giảm đầu mối.
Từ cuối năm 2018 đến hết tháng 2/2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký ban hành 111 Quyết định thành lập chi cục thuế khu vực trực thuộc 63 cục thuế tỉnh, thành phố trong cả nước. Qua đó, đã sắp xếp hợp nhất 565 chi cục thuế để thành lập 269 chi cục thuế khu vực, giảm 296 chi cục thuế. Từ con số 711 chi cục thuế, sau hợp nhất chỉ còn lại 415 chi cục thuế, vượt trước thời gian 10 tháng.
8. Đột phá toàn diện công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa nhập khẩu
Tổng cục Hải quan đã xây dựng dự thảo Đề án “Cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu” (Đề án). Mục tiêu là cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa nhập khẩu, giải quyết triệt để những tồn tại, bất cập hiện nay.
Theo kết quả đánh giá tác động độc lập của Dự án Tạo thuận lợi Thương mại do USAID tài trợ, nếu triển khai Mô hình mới sẽ có nhiều tác động tích cực cho doanh nghiệp và nền kinh tế. Cụ thể sau 1 năm thực hiện đã cắt giảm được 86.166 tờ khai (khoảng 54,4%) phải kiểm tra (so với số liệu năm 2019); tiết kiệm được: 2.484.038 ngày công…
 |
| Bộ Tài chính và các đơn vị trực thuộc liên tiếp là đơn vị dẫn đầu về cải cách hành chính. Ảnh: Báo Hải quan |
9. Hệ thống Kho bạc hoàn thành 100% đơn vị sử dụng ngân sách thuộc đối tượng giao dịch qua Dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4
Thực hiện Nghị quyết của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025; Chiến lược phát triển Kho bạc Nhà nước (KBNN) đến năm 2020, với mục tiêu “Đến năm 2020, các hoạt động KBNN được thực hiện trên nền tảng công nghệ thông tin hiện đại và hình thành Kho bạc điện tử”, đến ngày 30/11/2020, toàn hệ thống KBNN đã hoàn thành kết nối 100% đơn vị sử dụng ngân sách thuộc đối tượng giao dịch qua Dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4, tích hợp thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công Quốc gia.
Vệc đẩy mạnh Dịch vụ công trực tuyến đánh dấu bước cải cách hành chính mạnh mẽ của KBNN, tạo điều kiện ho đơn vị sử ngân sách có thể giao dịch với KBNN 24/7 (kể cả ngày nghỉ/ngày lễ) tại bất cứ địa điểm nào có kết nối internet, giảm thời gian đi lại và giảm chi phí hoạt động cho các đơn vị.
10. Tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp, Đại hội Thi đua yêu nước ngành tài chính lần thứ V
Bộ Tài chính tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ lần thứ XXV (2020 - 2025). BCH Đảng bộ Bộ Tài chính nhiệm kỳ 2020-2025 đã họp phiên thứ nhất, bầu ra Bí thư, Phó Bí thư, Ủy viên Ủy ban Kiểm tra và Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Bộ Tài chính nhiệm kỳ 2020-2025.
Bộ Tài chính đã tổ chức thành công Đại hội Thi đua yêu nước ngành tài chính lần thứ V (2021-2025).
