Hiện tại, khu di tích danh thắng Ba Tâng Gâng (hay còn gọi là Ba Làng An), xã Bình Châu, huyện Bình Sơn đang đứng trước nguy cơ bị biến dạng do những xâm hại nghiêm trọng như xẻ thịt rừng phỏng hộ, san lấp đá trầm tích, xây dựng tường rào, bờ kè... Đây vốn là một trong những thắng cảnh có giá trị về mặt lịch sử, văn hóa, địa chất, tiềm năng to lớn để phát triển du lịch sinh thái, du lịch địa chất trong tương lai của tỉnh Quảng Ngãi.
 |
| Theo phản ánh của người dân, một số nơi trong di tích đã không còn giữ được nét hoang sơ như ban đầu. |
Tình trạng này bắt đầu từ tháng 6/2019, khi ông Nguyễn Hữu Phúc (sinh năm 1980, trú tại thôn Phú Quí, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn) đã có hành vi vi phạm khi đào bới, san ủi đất rừng phòng hộ ven biển với tổng diện tích hơn 1.560 m2 để xây dựng công trình bờ kè bê tông cốt thép dài 52 m, cao 2 m. Ông Phúc còn cho xây dựng 6 trụ bê tông cao 4 m, mái lợp lá dừa, nền lát gạch men, diện tích xây dựng 24 m và tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất (từ đất rừng phòng hộ sang đất phi nông nghiệp) mà không được cấp có thẩm quyền cho phép.
Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn, ông Đỗ Thiết Khiêm cho biết, huyện đã tiến hành kiểm tra các công trình và ban hành Quyết định số 2125/QĐ- XPVPHC ngày 2/8/2019 xử phạt vi phạm hành chính số tiền là 15 triệu; buộc khôi phục, hoàn trả lại hiện trạng ban đầu.
Đầu 2020, Nguyễn Văn Thi, Nguyễn Văn Dưỡng, Nguyễn Hữu Phúc lại tự ý đào bới, xây dựng công trình ở đây.
Theo Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn, xã đã tạm đình chỉ việc xây dựng trái phép của các hộ dân, đồng thời lên kế hoạch phối hợp với cơ quan liên quan họp bàn phương án giải quyết vấn đề này. Nhưng do trùng thời điểm thực hiện cách ly xã hội vì dịch COVID-19 nên chưa thực hiện được.
Cuối tháng 4, các cơ quan chuyên môn của huyện, UBND xã mới thống nhất tiếp tục tạm đình chỉ việc xây dựng trái phép, lập hồ sơ báo cáo, tham vấn các sở, ngành liên quan để tham mưu xử lý theo quy định.
Ông Hải cho biết: “Vì không có các trụ mốc để xác định hành lang bảo vệ di tích; hơn nữa trong khu vực rừng phòng hộ ven biển và di tích, thắng cảnh Ba Tâng Gâng có một số phần đất của người dân nên xã rất khó xử lý. Chủ tịch UBND huyện mới có thẩm quyền thực hiện xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai theo Nghị định 91/2019/NĐ- CP của Chính phủ. Chủ tịch UBND tỉnh có thẩm quyền quyết định còn xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo theo Nghị định 158/2013/NĐ-CP của Chính phủ nên cần phải có sự thống nhất chung”.
Trưởng Phòng Quản lý di sản văn hóa, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi cho hay, việc xâm lấn, làm biến dạng di tích, vùi lấp dung nham núi lửa là điều không thể chấp nhận được. Sở sẽ tiếp tục cùng với UBND huyện Bình Sơn tìm cách xử lý. Nếu vượt quá thẩm quyền sẽ tham mưu cho UBND tỉnh xử lý theo hướng đình chỉ ngay việc xâm hại và có sự quy hoạch tổng thể khu vực di tích, thắng cảnh Ba Tâng Gâng để có sự đầu tư, phát triển, bảo tồn lâu dài, bền vững.
Ba Tâng Gâng là danh thắng nằm trong danh sách di tích, danh thắng được bảo vệ của tỉnh Quảng Ngãi từ năm 1991. Vì vậy, việc san ủi, đào bới, gây nguy hại đến di tích này là điều không thể chấp nhận, bởi nó sẽ làm mất đi vĩnh viễn những dấu tích quý giá về mặt địa chất.
