Ngày 4/3, Viện KSND TP.HCM cho biết, đơn vị vừa phê chuẩn các quyết định khởi tố bị can trong vụ án “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, quy định tại Điều 219 Bộ luật Hình sự năm 2015, xảy ra tại Công ty TNHH MTV xây dựng TM XNK Đông Phương (Công ty Đông Phương), 7 trường học và đơn vị liên quan tại huyện Củ Chi.
Viện KSND TP.HCM đã phê chuẩn lệnh khởi tố bị can, bắt tạm giam, khám xét nơi ở và nơi làm việc đối với các bị can Lê Thị Thanh Tuyền (nguyên Chánh Thanh tra Sở Tài chính TP.HCM, nguyên Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Củ Chi; Phan Văn Duyệt (Phó Giám đốc Công ty Đông Phương); Phan Văn Bình Tâm, Giám đốc Công ty TNHH tư vấn xây dựng Tâm Phú Tài (Công ty Tâm Phú Tài).
3 Bị can này bị khởi tố cùng về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Riêng bị can Nguyễn Thị Loan (nguyên Trưởng phòng GD&ĐT huyện Củ Chi) cũng bị khởi tố cùng tội danh trên nhưng được cho tại ngoại.
Gây thất thoát ngân sách Nhà nước hơn 17 tỷ đồng
Theo hồ sơ của Cơ quan CSĐT (PC03) - Công an TP.HCM , Công ty Đông Phương do bà Lê Vũ Hồng Hạnh làm Giám đốc, Phan Văn Duyệt là Phó Giám đốc. Tuy nhiên, gói thầu thi công công trình sửa chữa 7 trường học trên địa bàn huyện Củ Chi đều do ông Duyệt đưa về công ty.
Tại đây, ông Duyệt chỉ đạo toàn bộ hoạt động thi công, nghiệm thu và thanh quyết toán công trình tại 7 trường. Đáng chú ý, toàn bộ 64 hạng mục sửa chữa của 7 trường đều được nghiệm thu, thanh quyết toán trước ngày 30/6/2016, cũng có một số hạng mục phải sang tháng 7/2016 mới thi công xong dù đã được thanh quyết toán.
Riêng Trường tiểu học Tân Phú Trung có 5/8 hạng mục sửa chữa được thanh toán trước khi thi công vào tháng 6/2016 gồm hạng mục sửa chữa, cải tạo hàng rào, nhà xe giáo viên...
Ngày 25/7/2016, Công ty Đông Phương và Trường Tiểu học Tân Phú Trung lập biên bản ngưng thi công, sau đó công ty đã chuyển trả lại toàn bộ hơn 1,1 tỷ đồng mà trường thanh toán trước đó. Đây cũng là thời điểm Thanh tra huyện Củ Chi đang tiến hành thanh tra vụ việc.
Theo hồ sơ, ông Phan Văn Duyệt trực tiếp điều hành hoạt động của Công ty Đông Phương trong việc sửa chữa 7 trường học nói trên. Năm 2016, bà Nguyễn Thị Loan lên làm Trưởng phòng GD&ĐT huyện, trực tiếp phụ trách cơ sở vật chất. Ông Duyệt kết nối với bà Loan để được giao khảo sát và thi công.
Đối với các hạng mục sửa chữa năm 2016, ông Duyệt nhờ ông Phan Văn Bình Tâm sử dụng pháp nhân Công ty Tâm Phú Tài để ký hồ sơ tư vấn thiết kế, dự toán. Ông Duyệt mang hồ sơ hợp đồng tư vấn thiết kế, dự toán; hợp đồng thi công và các biên bản nghiệm thu, các quyết định chỉ định thầu đến cho hiệu trưởng các trường ký trước khi thi công.
Theo lời khai của ông Duyệt, khi gặp 7 hiệu trưởng, ông Duyệt có nói Phòng GD&ĐT giao cho Công ty Đông Phương thi công, nên các hiệu trưởng tin tưởng, đồng ý ký toàn bộ hồ sơ mà không có ý kiến gì và cũng không tiến hành nghiệm thu thực tế.
Cơ quan điều tra xác định ông Duyệt trực tiếp chỉ đạo hoạt động thi công, nghiệm thu và thanh quyết toán công trình, nâng khống khối lượng công trình để quyết toán, rút ngân sách Nhà nước với giá trị chênh lệch về khối lượng theo hợp đồng thi công xây dựng và khối lượng theo hồ sơ khảo sát thực tế của đơn vị giám định hơn 17 tỷ đồng.
Chia nhỏ các hạng mục để không phải đấu thầu
Liên quan đến vụ việc trên, Cơ quan điều tra còn phát hiện hàng loạt sai phạm khác trong công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng, lập dự toán. Việc thẩm định đối với việc phân bổ sung nguồn kinh phí sửa chữa theo quy định, chủ đầu tư (các trường) phải lập dự toán, xác định tổng mức đầu tư của từng gói thầu, gửi Phòng GD&ĐT huyện tổng hợp, phối hợp với Phòng Tài chính Kế hoạch lập kế hoạch sửa chữa trình Thường trực UBND huyện phê duyệt.
Tuy nhiên, các trường không lập dự toán mà đều do Phòng GD&ĐT huyện lập trên cơ sở kết quả khảo sát, dự toán do ông Duyệt lập cố ý đưa ra đơn giá cao hơn nhiều so với định mức quy định của UBND TP.HCM.
Sau đó, Phòng GD&ĐT huyện lập kế hoạch sửa chữa gửi Phòng Tài chính Kế hoạch thẩm định và trình Thường trực UBND huyện phê duyệt, trong đó chia dự án thành 64 gói thầu (mỗi gói thầu dưới 500 triệu đồng) để chỉ định thầu...
Cơ quan điều tra cũng xác định hiệu trưởng các trường trên chỉ căn cứ dự toán kinh phí của Phòng GD&ĐT huyện để ký quyết định chỉ định thầu, hợp đồng và ký nghiệm thu hồ sơ thiết kế, dự toán cho Công ty Tâm Phú Tài.
Trong khi đó, Công ty Tâm Phú Tài không hề khảo sát, thiết kế trên thực tế mà chỉ ký hồ sơ để hợp thức hóa kết quả thiết kế, dự toán mà ông Duyệt đã tự lập trước đó cho Phòng GD&ĐT.
Các trường đã không xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu, không tổ chức đấu thầu và không thẩm định hồ sơ thiết kế dự toán nên không phát hiện các vi phạm trong thiết kế dự toán.
Đối với bị can Tuyền, thời điểm 2016 đã trực tiếp đi khảo sát các trường học cùng Nguyễn Thị Loan để duyệt các hạng mục cần sửa chữa. Mặc dù Tuyền nắm rõ các quy định về tài chính nhưng vẫn thẩm định và trình duyệt danh mục, không yêu cầu các trường thực hiện các thủ tục đúng quy định, duyệt danh mục trong đó hầu hết các hạng mục đều được chia nhỏ để có dự toán giá trị dưới 500 triệu đồng để không phải đấu thầu.
Cơ quan điều tra nhận định, việc vi phạm quy định trên của các bị can Tuyền là xuyên suốt, gây thiệt hại cho tài sản Nhà nước hơn 17 tỷ đồng.
Hiện Cơ quan điều tra đang làm rõ vai trò, hành vi của các cá nhân liên quan.