Đầu tháng 8, trên facebook xuất hiện việc rao bán loại na dai Đồng Bành thơm ngon, ngọt đậm thu hút đông đảo nhiều người mua hàng. Theo chủ tài khoản này, na dai Đồng Bành có thương hiệu tốt vì được trồng trên núi đã cao. Để hái người dân phải leo lên núi mất hàng giờ đồng hồ, đặc biệt là cây na 3 năm sau khi trồng mới cho thu hoạch vụ đầu tiên.
Na dai Đồng Bành thường bắt đầu thu hoạch từ đầu từ tháng 6 đến hết tháng 9 dương lịch, năm nay trễ hơn một chút do thời tiết.
Tiểu thương giới thiệu về na dai: "Chi Lăng là huyện miền núi với địa hình núi đá, nhưng được thiên nhiên ưu ái cho thời tiết và đất đai thuận lợi cho cây na phát triển. Do đó, nơi đây luôn cho những trái na đạt chất lượng. Na Đồng Bành vì thế mà nhìn cái là nhận ra liền vì chúng có đặc trưng mắt hồng, quả to, tròn căng, bóng mẩy. Khi chín cho vị ngọt sắc, ít hạt, hương thơm rất đặc trưng mà không vùng nào có được”.
Để hái được na Đồng Bánh, người dân phải chế tạo ra các ròng rọc chạy từ trên núi xuống. Sau khi na được tập kết dưới chân núi. Các hộ gia đình sẽ phân loại na theo kích cỡ, đóng vào thùng xốp có lót lá, giấy báo cẩn thận. Sau đó, na được chất lên xe tải để chuyển đi Hà Nội hoặc các tỉnh miền Bắc.
Người dân phải trèo núi, lội suối hái na. |
Na được chuyển bằng ròng rọc xuống núi. |
Na phải được hái lúc na già và vận chuyển trên đường cực kỳ cẩn thận ngay trong ngày mới không bị chín hoặc dập nát. Loại na này cũng không có bất cứ chất kích thích, hóa chất ủ chín nào. Thịt na thơm nức, ngọt dịu.
Hiện na dai Đồng Bành có nhiều mức giá khác nhau tùy kích cỡ quả. Loại 4 quả 1kg có giá 70.000 đồng. Loại 5 quả 1kg giá 60.000 đồng. Loại 6-7 quả 1kg giá 50.000 đồng. Loại na dai Đồng Bành này lúc nào cũng giữ giá và cao hơn na thường.
Tuy nhiên, tiểu thương cũng lưu ý khách hàng khi chọn na dai này là chọn quả vỏ mỏng, da xanh, cuống nhỏ, mắt mở và hơi nứt nhưng vẫn còn cuống. Đây là những quả chín cây, ăn ngọt và thơm. Tuyệt đối không chọn những quả na quá mềm hoặc có nhiều vết thâm ngoài vỏ, những trái na nứt nẻ, có dấu hiệu bị chảy nước. Rất có thể đó là những trái na non hoặc na chín ép, bị ủng ăn không ngon.