Việc nghiên cứu phát triển vaccine ngừa COVID-19 đầu tiên trên thế giới ở dạng hít khí dung dựa trên công nghệ adeno virus vector type 5 (Ad5-nCoV) đang tiến triển tốt, có thể được chấp thuận sử dụng khẩn cấp và dự kiến sẽ sớm được sử dụng rộng rãi sau đó với độ an toàn đã được chứng minh.
Nhà phát triển vaccine CanSinoBIO cho biết quá trình thử nghiệm cho thấy vaccine này có các phản ứng miễn dịch mạnh mẽ hơn cùng những hiệu quả tốt hơn như một liều vaccine tăng cường.
Tờ Thời báo hoàn cầu ngày 22/9 cho hay theo nhà phát triển CanSinoBIO, Ad5-nCoV dạng hít khí dung có thể tạo ra một phản ứng miễn dịch tế bào mạnh mẽ, theo đó duy trì mức độ phản ứng miễn dịch tương đương với mức độ có được bằng cách tiêm bắp truyền thống trong 14 ngày.
Bên cạnh đó, sự gia tăng các kháng thể IgG sau khi hít Ad5-nCoV như một mũi tiêm tăng cường có thể gấp 7 đến 8 lần so với việc tiêm vaccine bất hoạt mũi tăng cường.
Vaccine này do CanSinoBIO và các nhà nghiên cứu từ Viện Quân y thuộc Viện Khoa học Quân sự phối hợp phát triển. Các thử nghiệm lâm sàng vẫn đang được tiếp tục tiến hành.
Báo cáo về việc thử nghiệm Ad5-nCoV được công bố trên Tạp chí bệnh truyền nhiễm The Lancet cho biết các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn một cho thấy việc sử dụng vaccine tăng cường dạng khí dung được thực hiện sau 28 ngày kể từ lần tiêm bắp đầu tiên "tạo ra các phản ứng IgG và kháng thể trung hòa mạnh mẽ."
Thử nghiệm cũng cho thấy hai liều Ad5-nCoV dạng khí dung được dung nạp tốt mà không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào liên quan đến vaccine.
Theo nhà phát triển CanSinoBIO, sự kết hợp giữa vaccine bất hoạt với Ad5-nCoV dạng hít cũng đã được chứng minh là mang lại mức độ kháng thể trung hòa cao chống lại nguyên mẫu virus SARS-CoV-2, cũng như các biến thể mới như Alpha, Beta, Gamma và Delta.
Các nghiên cứu trên động vật đã chứng minh tác dụng tăng cường tốt nhất của vaccine Ad5-nCoV như một liều nhắc lại sau hai liều bất hoạt, trong khi tác dụng của vaccine mRNA như một liều tiêm nhắc lại chỉ đứng thứ hai sau tác dụng của vaccine Ad5-nCoV. Các vaccine bất hoạt hoặc vaccine tiểu đơn vị có hiệu quả thấp hơn đáng kể khi tiêm nhắc lại so với vaccine Ad5-nCoV và mRNA, với mức độ kháng thể chênh lệch nhau gần 10 lần.
Kết quả thử nghiệm lâm sàng mới nhất cho kết quả tốt về độ an toàn khi trẻ em từ 6-17 tuổi được giảm liều Ad5-nCoV và tỷ lệ phản ứng có hại thấp hơn so với người lớn.
Ông Đào Lê Nạp, chuyên gia trong ngành vaccine làm việc tại Thượng Hải, nhận định nếu Ad5-nCoV dạng hít được chấp thuận sử dụng trong trường hợp khẩn cấp, đây sẽ là loại vaccine đầu tiên trên thế giới đạt được khả năng miễn dịch bộ ba, bao gồm thể dịch, tế bào và niêm mạc.
Theo các chuyên gia, vaccine dạng hít khí dung là một ứng cử viên đầy hứa hẹn cho liều tăng cường nhắc lại các vaccine bất hoạt. Vaccine dạng hít khí dung có thể kích thích phản ứng miễn dịch trong màng nhầy đường hô hấp của một người. Điều này giúp giảm đau và dễ tiếp cận hơn, đặc biệt là đối với trẻ em và những người dễ bị tổn thương, vì nó giúp tránh được việc gây ra vùng sưng và đau như vaccine dạng tiêm bắp.
Ngoài ra, vaccine dạng hít khí dung chỉ cần 1/5 liều lượng của vaccine dạng tiêm, giúp bảo toàn liều lượng hơn và giảm áp lực sản xuất.
