Sáng 10/8, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam công bố chế phẩm có tên Vipdervir, dùng để phòng và điều trị các bệnh do virus ARN (axit ribonucleic) gây ra, đặc biệt là nCoV. Hội đồng Đạo đức trong nghiên cứu y sinh học Quốc gia, Bộ Y tế đã phê duyệt đề cương cho thử lâm sàng để đánh giá tác dụng trong điều trị bệnh Covid-19.
Công trình do PGS.TS Lê Quang Huấn, nghiên cứu viên cao cấp của Viện Công nghệ Sinh học chủ trì thực hiện đã hoàn thành giai đoạn nghiên cứu tiền lâm sàng.
 |
| PGS.TS Lê Quang Huấn (giữa) cùng các cộng sự nghiên cứu thuốc Vipdervir. Ảnh: NVCC. |
"Vipdervir được tạo ra hoàn toàn từ thảo dược, chứa các hoạt chất có khả năng phong tỏa các phân tử đích liên quan tới quá trình xâm nhập và nhân lên của nCoV, đồng thời chứa hoạt chất có tác dụng kích hoạt các tế bào của hệ miễn dịch giúp tăng cường sức đề kháng của người bệnh", PGS Huấn nói.
TS Nguyễn Ngô Quang, Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ đào tạo, Bộ Y tế đánh giá cao kết quả sản phẩm ở bước tiền lâm sàng, sau đó sẽ được đánh giá trên lâm sàng.
Bộ Y tế hy vọng từ nay đến cuối năm sẽ hoàn thành nghiên cứu lâm sàng. Để thử nghiệm trên người sẽ mất khoảng 2-3 tháng, sau đó đánh giá giữa kỳ tổng hợp kết quả thử nghiệm", TS Quang nói.
Hội đồng chấp nhận triển khai ngay trên giai đoạn 2 (thử nghiệm trên 60 người đang nhiễm bệnh Covid-19 thể nhẹ để đo tính an toàn và khả năng giảm tải lượng virus, từ đó lựa chọn liều dùng). Sau khi có kết quả sẽ chuyển sang giai đoạn 3 (thử nghiệm trên 200 bệnh nhân), đánh giá so sánh giữa các bệnh nhân sử dụng phác đồ nền với nhóm phác đồ nền kết hợp với sản phẩm nghiên cứu.
"Dự kiến cuối năm 2021 có thể cấp phép lưu hành thuốc khi có các kết quả thử nghiệm đạt yêu cầu", ông Quang nói. Hiện số bệnh nhân thể nhẹ và thể vừa rất nhiều nên dễ dàng tuyển đối tượng tham gia thử nghiệm.
Nhóm nghiên cứu đã thử nghiệm cho thỏ uống hỗn dịch mẫu thử liên tục 28 ngày với hai mức liều là 0,378 viên/kg thỏ/ngày (tương ứng liều tối đa dùng cho người là 6 viên/người/ngày) và 1,133 viên/kg thỏ/ngày (cao gấp 3 lần so với liều dùng tối đa của người). Kết quả, mẫu thử không ảnh hưởng đến cân nặng, thể trạng, vận động của thỏ. Các chỉ số sinh hóa đánh giá chức năng gan, thận cho thấy, không có bất thường ở nội tạng của thỏ và không thấy tổn thương mô bệnh học của gan, thận và phổi.
Kết quả thử nghiệm tiền lâm sàng đã chứng minh tính an toàn của Vipdervir. Ở nồng độ 50 ug/ml thuốc có khả năng ức chế được sự phát triển của nCoV và còn có tác dụng tăng cường miễn dịch với các động vật thử nghiệm.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng nhiều công nghệ, trong đó có ứng dụng tin sinh học để sàng lọc các hoạt chất chính trong thảo dược có hiệu lực liên kết mạnh với các đích phân tử, liên quan tới quá trình xâm nhập và tăng sinh của nCoV.
Nhóm còn sử dụng công nghệ sinh học để xác định, tạo tổ hợp các loại thảo dược chứa các hoạt chất đem lại hiệu quả điều trị cao nhất. Thành phần thảo dược của sản phẩm gồm nhiều loại các nhau như xuyên tâm liên, diếp cá, hoàng cầm, đinh hương, hòe hoa, thanh hao hoa vàng, gừng, cam thảo bắc, chùm ngây, sài hồ...
Thuốc Vipdervir đã được đánh giá độc tính cấp tại Viện Kiểm nghiệm Thuốc Trung ương và Đại học Y Hà Nội, đánh giá khả năng ức chế virus H5N1 tại Viện Công nghệ sinh học, ức chế nCoV tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và khả năng tăng miễn dịch tại Đại học Y Hà Nội.
Dự kiến sau khi cấp phép, thuốc sẽ được thử nghiệm tại Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương 2.
