Gruzia, một nước cộng hòa nhỏ thuộc Liên Xô cũ ở biên giới phía Nam của Nga, là một trong số 3 quốc gia nằm ở khu vực Caucasus (Gruzia, Armenia và Thổ Nhĩ Kỳ) đã chứng kiến nền kinh tế của họ bùng nổ trong bối cảnh hỗn loạn đang diễn ra.
Ít nhất 112.000 người Nga đã di cư đến Gruzia trong năm nay, theo báo cáo. Làn sóng đầu tiên gồm gần 43.000 người đã đến nước này ngay sau khi Nga tấn công Ukraina vào ngày 24 tháng 2, trong khi làn sóng thứ hai - khó xác định số lượng hơn - đã đến sau đợt huy động quân sự của TT Putin vào tháng 9.
Trong làn sóng di cư đầu tiên, Gruzia đón khoảng 23,4% trong tổng số người di cư ra khỏi Nga tính đến tháng 9, theo một cuộc khảo sát trực tuyến do nhóm nghiên cứu Ponars Eurasia thực hiện. Phần lớn những người Nga di cư còn lại đã sang Thổ Nhĩ Kỳ (24,9%), Armenia (15,1%) và các quốc gia khác (19%).
Dòng tiền từ những người di cư này đã có tác động lớn đối với nền kinh tế Gruzia — vốn đang phục hồi sau sự suy giảm của Covid-19 — và đồng lari của nước này đã tăng 15% so với đồng USD trong năm nay tính đến thời điểm hiện tại.
Người Nga băng qua biên giới giữa Nga và Gruzia vài ngày sau khi Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố huy động lực lượng vào ngày 21/9.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế ước tính nền kinh tế Gruzia sẽ tăng trưởng 10% vào năm 2022, sau khi điều chỉnh tăng ước tính một lần nữa trong tháng này và tăng hơn gấp ba lần so với dự báo 3% từ tháng Tư.
"Sự gia tăng dân nhập cư và dòng tài chính do chiến tranh gây ra" là một trong những lý do được viện dẫn cho sự gia tăng này. IMF cũng dự báo Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ tăng trưởng 5% trong năm nay, trong khi Armenia dự kiến tăng 11% nhờ "dòng thu nhập lớn từ bên ngoài, vốn và lao động đổ vào nước này".
Gruzia đã được hưởng lợi từ sự gia tăng mạnh mẽ của dòng vốn chảy vào trong năm nay, chủ yếu là từ Nga. Nga chiếm 3/5 (59,6%) dòng vốn nước ngoài chỉ trong tháng 10 — tổng khối lượng tăng 725% so với cùng kỳ năm ngoái.
Từ tháng 2 đến tháng 10, người Nga đã chuyển 1,412 tỷ USD vào các tài khoản ở Gruzia - nhiều hơn bốn lần so với 314 triệu USD được chuyển trong cùng kỳ năm 2021 - theo Ngân hàng Quốc gia Gruzia.
Người Nga đã mở hơn 45.000 tài khoản ngân hàng ở Gruzia cho đến tháng 9, tăng gần gấp đôi số tài khoản do người Nga nắm giữ ở nước này trước đó.
Vị trí chiến lược của Gruzia và các mối quan hệ lịch sử và kinh tế với Nga khiến nó trở thành một điểm đến yêu thích dành cho những người di cư Nga. Ngoài ra, chính sách nhập cư tự do của nước này cũng cho phép người nước ngoài sống, làm việc và thành lập doanh nghiệp mà không cần thị thực.
Giống như Armenia và Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia này đã chống lại việc thực thi các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Nga, khiến người Nga và tiền của họ tự do di chuyển qua biên giới.
Về phần mình, Thổ Nhĩ Kỳ đã cấp giấy phép cư trú cho 118.626 người Nga trong năm nay, theo dữ liệu của chính phủ, trong khi 1/5 doanh số bán bất động sản cho người nước ngoài vào năm 2022 là cho người Nga. Chính phủ Armenia đã không cung cấp dữ liệu về số liệu di cư hoặc mua tài sản khi được CNBC liên hệ.
Tuy nhiên, tác động kinh tế đã gây ngạc nhiên ngay cả đối với các chuyên gia.
Mikheil Kukava, người đứng đầu chính sách kinh tế và xã hội tại viện nghiên cứu tại Viện Phát triển Tự do Thông tin (IDFI) của Gruzia, nói với CNBC qua zoom rằng: "Chúng tôi đã đạt mức tăng trưởng hai con số, điều mà không ai ngờ tới".
Đây là tỷ lệ đáng kể của sự gia tăng đến sau khi tốc độ tăng trưởng bị suy giảm trong đại dịch COVID. Tuy nhiên, cũng theo Kukava, đó cũng là dấu hiệu cho thấy hoạt động kinh tế của những người di cư mới đến.
Người tị nạn Ukraina và người Nga di cư đã trốn sang Gruzia, một nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ có lịch sử xung đột với Nga, sau cuộc chiến ở Ukraina vào ngày 24/2.
Mặc dù số lượng hàng chục nghìn người có vẻ ít đối với nhiều nước nhưng đối với một quốc gia như Gruzia, với dân số khiêm tốn 3,7 triệu người, thì con số này cao gấp 10 lần so với 10.881 người Nga đến nước này trong cả năm 2021.
Một trong những tác động dễ thấy nhất của những người mới đến là thị trường nhà. Giá bất động sản tại thủ đô Tbilisi đã tăng 20% trong tháng 9 so với cùng kỳ năm ngoái. Giá thuê tăng 74% trong năm.
Có 12.093 công ty mới của Nga đã được đăng ký tại Gruzia từ tháng 1 và tháng 11 năm nay, gấp hơn 13 lần tổng số công ty được thành lập vào năm 2021, theo Văn phòng Thống kê Quốc gia Gruzia.
Đồng lari của Gruzia hiện đang giao dịch ở mức cao nhất trong ba năm.
Tuy nhiên, không phải ai cũng hào hứng với triển vọng mới của Gruzia. Là một nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ đã từng tham gia một cuộc chiến ngắn với Nga vào năm 2008, mối quan hệ của Gruzia với Nga rất phức tạp và một số người Gruzia lo ngại tác động chính trị xã hội mà những người mới đến có thể gây ra.
Thật vậy, nhóm chuyên gia cố vấn của Viện Hudson có trụ sở tại Washington, D.C. đã cảnh báo rằng, "Điện Kremlin có thể sử dụng sự hiện diện của người Nga như một cái cớ để can thiệp hoặc gây hấn hơn nữa".
Kukava lo lắng rằng điều đó cũng có thể đánh dấu một "sự bùng nổ bùng nổ" đối với nền kinh tế Gruzia.
"Mặc dù bản thân họ không phải là mối đe dọa", Kukava nói và mô tả phần lớn người di cư là người Nga "thế hệ mới". "Nhưng Điện Kremlin có thể sử dụng điều này như một cái cớ để đến và bảo vệ họ. Đó là những gì đáng quan tâm hơn bất kỳ tác động kinh tế nào có thể có", ông nói thêm.
Các nhà dự báo dường như đang tính đến sự không chắc chắn đó. Cả chính phủ Gruzia và Ngân hàng Quốc gia đều cho biết họ dự đoán tốc độ tăng trưởng sẽ chậm lại vào năm 2023.
IMF cũng nhận thấy tốc độ tăng trưởng sẽ giảm xuống khoảng 5% trong năm tới.
IMF cho biết: "Tăng trưởng và lạm phát dự kiến sẽ chậm lại vào năm 2023 do dòng vốn bên ngoài điều tiết, điều kiện kinh tế và tài chính toàn cầu xấu đi".
"[Điều đó] chỉ ra rằng chính phủ Gruzia không mong đợi họ nhữn người di cư Nga sẽ ở lại", Kukava nói về những người Nga mới đến.
Theo khảo sát của Ponars Eurasia, được thực hiện từ tháng 3 đến tháng 4, chưa đến một nửa (43%) người Nga di cư cho biết vào thời điểm đó rằng họ dự định ở lại nước sở tại lâu dài. Hơn một phần ba (35%) chưa quyết định, gần một phần năm (18%) dự định chuyển đi nơi khác và chỉ 3% dự định quay trở lại Nga.
Kukava nói thêm: "Chúng ta sẽ tốt hơn - cả chính phủ và Ngân hàng Quốc gia - nếu chúng ta không dựa trên các giả định kinh tế của mình rằng những người này sẽ ở lại".
(CNBC)
