Trưởng phòng Kinh tế thị xã Sơn Tây Phùng Huy Vinh cho biết cán bộ thuộc tổ chức phi chính phủ về bảo vệ rùa phát hiện rùa chết sáng 23/4. Nó đã được lấy thông tin, gắn chip và thả lại hồ năm 2020.
Cán bộ thuộc Tổ chức phi chính phủ IMC - Quản lý dự án bảo tồn rùa Hoàn Kiếm cho biết, rùa chết dài 1,56 m, nặng 93 kg. Nguyên nhân cái chết của cá thể rùa cực kỳ quý hiếm này đang được các cơ quan chức năng làm rõ.
 |
| Cá thể rùa Hoàn Kiếm ở hồ Đồng Mô được bẫy bắt năm 2020. Ảnh: ATP. |
Theo một chuyên gia trong lĩnh vực bảo tồn, cá thể rùa Hoàn Kiếm ở hồ Đồng Mô có thể đã chết nhiều ngày trước khi nổi lên mặt nước. Theo nhận định, cá thể rùa Hoàn Kiếm bị chết nhiều khả năng chính là cá thể rùa đã được bẫy bắt thành công vào năm 2020.
Rùa Hoàn Kiếm (còn có tên là giải Swinhoe, Rafetus swinhoei) được mô tả lần đầu năm 1873, nhưng thực tế có rất ít nghiên cứu về loài rùa mai mềm khổng lồ này. Rùa Hoàn Kiếm hiện còn bốn con, trong đó hai con ở Trung Quốc, một ở hồ Đồng Mô và một ở hồ Xuân Khanh (Sơn Tây, Hà Nội).
Riêng tại hồ Đồng Mô, các nhà bảo tồn của Chương trình Bảo tồn rùa Châu Á cho rằng, có ít nhất 2 cá thể rùa Hoàn Kiếm ở đây.
Năm 2020, cơ quan chức năng phối hợp với các chuyên gia bảo tồn đã bắt được một con rùa mai mềm ở hồ Đồng Mô (thị xã Sơn Tây, Hà Nội). Tổ công tác cùng các chuyên gia trong và ngoài nước thống nhất kiểm tra hình thái và lấy mẫu máu, mẫu mô. Kết quả xác định ban đầu cho thấy con rùa hồ Đồng Mô lúc đó nặng 86kg, chiều dài mai 99,5cm, rộng mai 75,5cm.
Các nhà khoa học cũng dùng máy siêu âm do các chuyên gia của Hiệp hội Bảo tồn động vật hoang dã (WCS) thực hiện để xác định giới tính và cho ra kết quả giống cái.
Khi công bố kết quả phân tích gen rùa ở hồ Đồng Mô, các chuyên gia cho biết trong hồ còn ít nhất một con nữa. Họ từng phát hiện cả hai nổi lên mặt nước tại một thời điểm và chụp được hình ảnh.
Để khẳng định chắc chắn con rùa ở hồ Đồng Mô cùng loài với cụ rùa hồ Gươm, các nhà khoa học đã lấy mẫu gửi đến hai phòng thí nghiệm là Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật và Phòng Tài nguyên thiên nhiên và bảo tồn, Viện Tài nguyên và Môi trường, Đại học Quốc gia Hà Nội. Quá trình phân tích gen của cả 2 đơn vị đều cho một kết quả, kết luận mẫu phân tích 99,99% thuộc loài Giải Sin-hoe (rùa Hoàn Kiếm).
Theo kế hoạch bảo tồn các cá thể giải Swinhoe của UBND TP Hà Nội, giai đoạn 2021-2025, thành phố sẽ nghiên cứu đặc điểm sinh học, điều kiện tự nhiên, môi trường phù hợp làm căn cứ đề xuất ghép đôi sinh sản, sau đó thực hiện các dự án bảo tồn, ghép đôi sinh sản loài rùa Hoàn Kiếm.
