Trong bài viết dài 7 trang trên blog cá nhân ngày 21/3, Bill Gates đánh giá AI là một trong những công nghệ mang tính cách mạng nhất mà ông đã gặp trong đời.
Bill Gates tập trung vào ba lĩnh vực lớn AI có thể biến đổi: lực lượng lao động, chăm sóc sức khỏe và giáo dục. Ông viết về cách sử dụng AI như một “trợ lý cá nhân kỹ thuật số” để nâng cao năng suất của nhân viên - một ý tưởng mà ông Gates đã đề cập trước đó vào tháng 2/2023.
 |
| Bill Gates |
"Sự phát triển của AI về cơ bản cũng như tạo ra bộ vi xử lý, máy tính cá nhân, Internet và điện thoại di động. Nó sẽ thay đổi cách mọi người làm việc, học tập, du lịch, chăm sóc sức khỏe và giao tiếp với nhau", ông viết. "Toàn bộ ngành công nghiệp sẽ định hướng xoay quanh AI. Các doanh nghiệp sẽ phân biệt nhau thông qua cách họ sử dụng hiệu quả AI thế nào".
“Khi việc tính toán ngày càng phổ biến, khả năng thể hiện ý tưởng của GPT biến trí tuệ nhân tạo như một nhân viên văn phòng sẵn sàng giúp người dùng thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau”, Bill Gates viết.
Trong ngành chăm sóc sức khỏe, Bill Gates cho rằng AI có thể giải phóng nhân viên y tế khỏi một số nhiệm vụ nhất định. Ông cũng nhấn mạnh đối với các quốc gia nghèo, nơi nhiều người dân không bao giờ được gặp bác sĩ, AI có thể giúp nhân viên y tế hỗ trợ bệnh nhân tốt hơn và dễ dàng phối hợp điều trị cho những bệnh nhân không cư trú gần các cơ sở y tế.
Ông chcia sẻ thêm: "Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về cách AI có thể giảm bớt một số bất bình đẳng tồi tệ nhất trên thế giới"
"Ngày nay, hoạt động từ thiện là công việc toàn thời gian của tôi và tôi đã suy nghĩ rất nhiều về cách ngoài việc giúp mọi người làm việc hiệu quả hơn, AI có thể giảm thiểu một số bất bình đẳng tồi tệ nhất trên thế giới. Trên toàn cầu, sự bất bình đẳng tồi tệ nhất là về sức khỏe: 5 triệu trẻ em dưới 5 tuổi chết mỗi năm. Con số này giảm so với 10 triệu cách đây hai thập kỷ, nhưng nó vẫn là một con số cao đáng kinh ngạc. Gần như tất cả những đứa trẻ này đều sinh ra ở các nước nghèo và chết vì những nguyên nhân có thể phòng ngừa được như tiêu chảy hoặc sốt rét. Thật khó để tưởng tượng việc sử dụng AI tốt hơn là cứu sống trẻ em".
Ông cũng cho biết AI hiện đã được sử dụng trong chăm sóc sức khỏe để phân tích dữ liệu y tế và thiết kế thuốc, nhưng làn sóng AI tiếp theo sẽ tiến bộ không ngừng, có thể hỗ trợ bác sĩ dự đoán tác dụng phụ từ thuốc và tính toán mức liều lượng tương ứng với từng bệnh nhân.
Đối với cây trồng và vật nuôi ở nước nghèo, Gates đánh giá AI có thể giúp chọn hạt giống phù hợp khí hậu địa phương và phát triển vắc-xin cho gia súc. Ông cũng dự đoán AI có thể thay đổi giáo dục trong 5-10 năm tới, bằng cách cung cấp nội dung phù hợp với phong cách học tập của học sinh, thúc đẩy học sinh hứng thú với các môn học. Giáo viên không biến mất, nhưng họ cần thích nghi với công nghệ mới.
Bill Gates dự đoán AI có thể thay đổi nền giáo dục trong vòng 5 đến 10 năm tới nhờ cách AI đo lường kiến thức tiếp thu, sáng tạo nội dung phù hợp với phong cách học tập của người học, đồng thời tìm hiểu sâu các yếu tố thúc đẩy lẫn cản trở niềm đam mê học ở học sinh. AI cũng có thể hỗ trợ giáo viên bằng cách lập kế hoạch giảng dạy và đánh giá mức độ hiểu của học sinh về các chủ đề trong lớp học.
“Ngay cả khi công nghệ được hoàn thiện, việc học vẫn sẽ phụ thuộc vào mối quan hệ mật thiết giữa học sinh và giáo viên”, bức thư nếu, “AI sẽ tăng cường nhưng không bao giờ thay thế công việc mà học sinh và giáo viên cùng làm trong lớp học”.
Bên cạnh lợi ích, Gates cho rằng sự phát triển của AI đặt ra những câu hỏi khó về lực lượng lao động, hệ thống pháp luật, quyền riêng tư, sự thiên vị. "Thế giới cần đảm bảo tất cả đều được hưởng lợi từ trí tuệ nhân tạo thay vì chỉ một nhóm nhất định. Các chính phủ và tổ chức từ thiện cần đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo nó làm giảm sự bất bình đẳng. Đó cũng là ưu tiên của tôi liên quan đến AI", tỷ phú cho biết.
Theo Bill Gates, AI cũng cần phải được tiếp cận bình đẳng đối với các trường học dành cho tầng lớp thu nhập thấp ở Mỹ và trên toàn cầu để học sinh trong các hộ gia đình thu nhập thấp không bị bỏ lại phía sau. Giáo viên cũng sẽ phải thích ứng với việc học sinh sử dụng các công nghệ mới trong lớp học, chẳng hạn như GPT.
Ông nêu ví dụ giáo viên có thể cho phép học sinh sử dụng AI để phác thảo bản nháp đầu tiên của bài luận tại lớp, sau đó học sinh sẽ phải chỉnh sửa lại theo tư duy của riêng mình.
Ông cũng lưu ý về mối đe dọa "con người được trang bị AI", đồng thời kêu gọi các chính phủ cần hợp tác để đặt ra giới hạn cho các công ty tư nhân đang theo đuổi công nghệ này. Ngoài ra, ông xem AI chống lại con người hoặc được dùng để chống lại con người là "rủi ro dài hạn". Việc kiểm soát chúng sẽ trở nên quan trọng hơn theo thời gian.
"Liệu một cỗ máy có thể quyết định con người là mối đe dọa? Kết luận lợi ích của chúng khác với của chúng ta? Hay đơn giản chúng sẽ ngừng quan tâm đến con người?", Gates đặt câu hỏi.
Nhà đồng sáng lập Microsoft viết: “Để tận dụng tối đa công nghệ mới đáng chú ý này, chúng ta cần vừa phải đề phòng những rủi ro vừa phải mang lại lợi ích cho càng nhiều người càng tốt”.
Ông cũng đưa ra những trăn trở về những vấn đề do AI tạo ra trong kỷ nguyên mới: "Nhưng thật thú vị khi nghĩ về việc liệu trí tuệ nhân tạo có xác định được sự bất bình đẳng và cố gắng giảm thiểu nó hay không. Bạn có cần phải có ý thức về đạo đức để nhìn thấy sự bất bình đẳng hay một AI hoàn toàn có lý trí cũng sẽ nhìn thấy điều đó? Nếu nó nhận ra sự bất bình đẳng, nó sẽ gợi ý chúng ta nên làm gì với nó?
Cuối cùng, chúng ta nên nhớ rằng chúng ta mới chỉ ở giai đoạn đầu của những gì AI có thể đạt được. Bất kỳ hạn chế nào nó có ngày hôm nay sẽ biến mất trước khi chúng ta biết điều đó".
